Berlijn

Berlijn, eens bevochten, verpletterd en verdeeld, is volop in beweging. Fietsers snellen voorbij, trams ratelen voort en treinen denderen bovenlangs. Net als de duizenden toeristen ben ik hier om de herenigde ziel van de stad te vinden. Met haar dromen, politiek en investeringen verandert ze met de dag.

Je zou niet zeggen dat de stad drieënhalf miljoen inwoners heeft. De meeste mensen fietsen of pakken de tram. ’s Nachts heb je vrij spel op de wegen in de stad.

Leve de ruimte

Het eerste wat opvalt, is de ruimte in de stad. Zoveel ruimte en zo weinig verkeer. In deze hoofdstad kun je je fantastisch verplaatsen, of je dat nu te voet, met de fiets of met de auto doet. Zelfs in de spits is er zo weinig verkeer dat elke andere wereldstad er jaloers op zou zijn.

De stille wegen lenen zich uitstekend om 's nachts een reis door de geschiedenis van Berlijn te maken. De stad is verrassend open en toegankelijk: van de muur naar Checkpoint Charlie, de historische praalweg Unter den Linden en het Tiergarten, het vernieuwde Rijksdaggebouw met de glazen koepel, ontworpen door Lord Foster, en het modernistische Bundeskanzleramt even verderop.

Echo's uit het verleden

Rollend over de lege straten rijd ik richting het westen naar de wijk Charlottenburg. De wijk ziet er welgesteld uit, met lange, brede straten en grote huizen. En dan doemt het Olympiastadion voor me op, wat een indrukwekkend gebouw. Het werd in 1936 geopend voor de Olympische Spelen en is een van de weinig overgebleven gebouwen uit het fascistische tijdperk. Voor de ingang torenen twee pilaren boven de bezoekers uit. De Olympische ringen zijn ertussenin gespannen. Eenzame hardlopers zwoegen voorbij, waarschijnlijk niet in de race voor het goud. Ik doorkruis Charlottenburg op weg naar Tiergarten.

Het park vormde vroeger een jachtgebied voor Pruisische heersers en het oostelijke randje van het centrale park van de stad fungeerde als de grens van de Berlijnse muur. Tegenwoordig verenigt het park Oost- en West-Berlijn. De hoofdweg, Strasse des 17. Juni, vernoemd naar de staking van de Oost-Berlijnse bouwvakkers in 1953, is kaarsrecht en uitgestrekt.

Ik volg de straat in oostelijke richting en kom aan bij de Rijksdag, die bijna verloren is gegaan in de oorlog en pas in 1999 weer herbouwd werd door Sir Norman Foster. Het gebouw staat bekend om de transparante koepel compleet met spiraalvormige loopbrug. In de schemering, wanneer het daglicht verdwijnt en binnen het licht wordt aangedaan, kun je de bezoekers als mieren zien rondkruipen.

Stilte voor de storm

Ik steek de rivier over en sla linksaf om het grootste treinstation van Europa te bewonderen: Berlin Hauptbahnhof. Het enorme glazen gebouw schittert als een baken en is ’s nachts van heel ver te zien. Overdag is het er afgeladen, maar nu is het nog vroeg en verkeert het in rust alsof het gebouw zich oplaadt voor een volgende stormvloed.

Ik haast me om het Hochbahnviadukt van de stad te bekijken, de verhoogde stalen spoorlijn. Het traliewerk doet denken aan downtown New York en loopt zigzaggend door de verschillende wijken.

Wanneer de stad ontwaakt, steken mensen op het teken van het groene mannetje de straten over. Het speelse ontwerp van het Ampelmännchen, een door voormalig Oost-Duitsland bedacht oversteeksymbool, vat de sfeer van de stad goed samen.