Techniekbeleving met een generatie vol ontdekkers

Op het eerste gezicht een simpel grasveld met loopplanken en zes witte koepeltenten. Wie beter kijkt, ziet een wirwar van enthousiaste kinderen met daartussen ouders, leerkrachten en vrijwilligers, die samen­komen voor een bijzondere techniekervaring.

Onder een witte koepel knutselen basis­schoolleerlingen zelfgemaakte raceautootjes die rijden op zout water. In een tweede koepel bouwen kinderen mee aan een virtuele stad, de stad van de toekomst, inclusief zonnepanelen, elektrisch vervoer en CO²-opslag. Verderop staan jongeren te dansen op een kinetische dansvloer en wekken ze al lachend en stampend energie op. Er zijn 3D-printers, biologische poffertjes en een reuzenrad op zonne-energie. Met daartussen kinderen die zich verbazen en verwonderen. Die uitdagingen aangaan en met oplossingen komen. Er staat een generatie van ontdekkers. Het is generation discover op zijn best.

En dat smaakt naar meer. Om een jonge generatie te inspireren en te enthousias­meren is meer nodig dan een enkele techniek­ervaring. Daarom is het vijfdaagse Generation Discover-festival dat in oktober plaatsvond met zijn witte koepels slechts het startsein voor een driejarig Generation Discover-programma: een serie bijzondere ervaringen in wetenschap en technologie, door heel Nederland.

Duwtje in de rug

Anne Schreuder is als Social Investment Manager nauw betrokken bij de ontwikkeling van het programma. Ze somt een bonte stoet aan activiteiten op. Van een Bright Ideas Challenge die basisschool­leerlingen aanspoort slimme oplossingen te bedenken voor de toekomstige voedsel-, water- en energievoorziening tot een Airmiles-actie waarbij Shell-klanten sparen voor toegangs­kaarten van wetenschapsmusea.

In eerste instantie heeft de opsomming wat weg van willekeur, maar wie nog eens kijkt, ziet een duidelijke gemene deler: alle activiteiten laten jongeren techniek beleven. En juist die beleving is volgens Schreuder uitermate belangrijk. Techniek wordt nog te vaak gezien als abstract of moeilijk. Jongeren hebben in de eerste plaats context nodig en een aansporing om zelf te ontdekken. Een klein duwtje in de rug is genoeg om uitvinders in spe te mobiliseren. In de woorden van Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland: “Als je kinderen simpelweg laat zien wat techniek en energie eigenlijk inhouden, dan gaan ze aan de slag en hebben ze heel veel slimme ideeën.”

Eén miljoen

Doel van het programma is ten minste één miljoen jongeren te inspireren en uit te dagen om hun techniekideeën te realiseren. Geen laf streven, zeker niet voor een energie­concern dat weliswaar hecht aan goed techniekonderwijs, maar dat zelf geen onderwijsinstituut is. Waarom voelt Shell zich zo geroepen jongeren aan te spreken op technische bewustwording?

Volgens Schreuder op de eerste plaats voor het behoud van de Nederlandse techniekkennis. Van oudsher zijn Neder­landers uitstekende waterbouwers, energie­leveranciers en chemiedeskundigen. En uitvinders: het waren Nederlanders die technische hoogstandjes als de telescoop en de Leidse fles, voorloper van de huidige condensator, ontwierpen. Daarmee staat Nederland al jaren te boek als kennisland bij uitstek op het gebied van technisch vernuft. Shell vaart daar wel bij want het bedrijf is afhankelijk van toekomstig techniek­talent. Reden genoeg om voor techniek- en wetenschapsonderwijs te kiezen als hoofd­pijler van Shell’s maatschappelijke bijdrage aan Nederland.

En het werkt. Cijfers van Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland waar Shell al sinds 2002 aan deelneemt, tonen aan dat leerlingen van middelbare scholen die uitgebreid aandacht besteden aan techniek, beduidend vaker voor een bètaprofiel kiezen.

Ook Leo Oomens, leerkracht van basis­school De Triangel in Den Haag kijkt positief terug op het Generation Discover-festival. “Je ziet kinderen eens op een andere manier bezig zijn. Het is bijvoor­beeld erg leuk te zien dat een kind dat misschien niet zo bedreven is in rekenen juist heel goed zelf een autootje kan bouwen. Belangrijk om te weten, zeker met het oog op vervolg­onder­wijs”, zegt hij.

Naast de ontwikkeling van techniektalent is er een bredere context. Schreuder legt uit: “Om de toekomst in te richten, is denkkracht nodig, liefst uit onverwachte hoek. Van een nieuwe generatie creatievelingen bijvoor­beeld.” Met die blik vooruit is het Generation Discover-programma onlos­makelijk verbonden aan verduur­zaming. Het is geen geheim dat we de toekomst anders moeten inrichten: schoner, efficiënter, meer in balans. Niet voor niets omarmt het programma thema’s als smart mobility en energietransitie. Zo’n transitie vraagt een grootschalige inzet, een brede blik, nieuwe invalshoeken en slimme oplossingen. Het vraagt om vernieuwing, creativiteit en ondernemerschap. Laat onze jonge generatie – onze generation discover – daar nu juist erg bedreven in zijn.

Samenwerking

Bovendien sluit het programma naadloos aan bij het DNA van Shell. Zelden was het makkelijker Shell-vrijwilligers werven dan voor het Generation Discover-festival. Schreuder: “Onze mensen hebben een enorme passie voor techniek en doen niets liever dan dat zo goed mogelijk overdragen. Juist omdat het enthousiasme authentiek is, kan Shell een significante bijdrage leveren.”

Shell is niet de enige die belang hecht aan het enthousiasmeren van jongeren voor techniek. Zo stelt de overheid basisscholen verplicht om vanaf 2020 techniek te onderwijzen. Ook Marie Christine van der Sman, directeur van het Haagse wetenschaps­museum Museon, onderstreept het belang van een breed gedragen onderwijsprogramma rondom wetenschap en techniek. Ze hecht zeer aan een vroege start in techniek­onderwijs, liefst al op kleuterleeftijd. Bovendien gelooft ze in samenwerking en landelijke spreiding. Niemand kan op eigen houtje één miljoen jongeren bereiken.

Juist daarom zijn ook de technische universiteiten, hogescholen, wetenschaps­musea en technologiebedrijven betrokken bij Generation Discover. Ondertussen stromen inschrijvingen voor deelname aan het programma binnen. Schreuder: ”En met die inschrijvingen zal bij veel jongeren het enthousiasme voor techniek worden aangewakkerd.” Dan moet ze door naar een vergadering – over de Bright Ideas Challenge waarbij een zogenoemde hub, ook weer een koepeltent, basisschool­leerlingen via interactieve activiteiten techniek laat beleven.

Daarmee loopt het Generation Discover-programma onvermoeibaar door. En dus worden de virtual reality brillen nog eens afgestoft, de 3D-printers weer aangesloten, en de nieuwe koepeltenten alvast ontworpen.

Wat kan je zoal verwachten van het Generation Discover-programma?

• Een Bright Ideas Challenge waarbij basisschool­leerlingen oplossingen bedenken voor de toekomstige voedsel-, water- en energievoorziening.
• Een profielwerkstuk voor middelbare scholieren met als onderwerp de energietransitie.
• Een Bright Energy Ideas Challenge waarbij jonge onder­nemers een kapitaalinjectie en steun van investerings­fonds Shell Technology Ventures kunnen winnen.
• Gastlessen in het basis- en voortgezet onderwijs.
• Een techniekbeleving in een Generation Discover-hub of in een van de bekende wetenschapsmusea.

Bright Ideas Challenge

Als landelijk vervolg op het Generation Discover-festival lanceert Shell Nederland de Bright Ideas Challenge voor leerlingen van groep 7. Deze online competitie daagt kinderen uit oplossingen te vinden voor maatschappelijke problemen op het gebied van water, voedsel en energie. De beste ideeën worden gerealiseerd. Daarnaast bouwt Shell Nederland in vijf verschillende regio’s een tijdelijke hub waarin kinderen inspiratie opdoen voor de Bright Ideas Challenge.

Het begin is er:

• Meer dan 135 basisscholen namen al deel aan het Generation Discover-lesprogramma. Er is ruimte voor meer!
• Meer dan 140 Shell-vrijwilligers plus tachtig gastsprekers op scholen.
• Het eerste Generation Discover-festival trok bijna 32.000 bezoekers, onder hen bevonden zich meer dan tweehonderd schoolklassen.

Kijk voor meer informatie op generationdiscover.nl