Er bestaat geen handboek

Peter Kerekgyarto, Shells landenbaas in Oekraïne, vertelt over het jaar dat "een emotionele achtbaan" werd. Over hoe de veiligheid van het personeel voorop staat, over hoe je als team je continu aanpast en over hoe je tegen de stroom in toch op de been blijft.“Ik weet nog hoe diepbedroefd en woedend ik me voelde toen de oorlog uitbrak.”

Door Marcel Burger op 21 apr. 2023

Ruim een jaar geleden lanceerde Rusland zijn grootschalige invasie van Oekraïne, met een ernstige humanitaire ramp tot gevolg. Ook nu nog neemt het Russische leger bijna dagelijks woonwijken en belangrijke infrastructuur op de korrel, waaronder de stroomvoorziening, warmtecentrales en brandstofdepots. Tegen deze achtergrond houden meer dan 1.500 Oekraïense Shell-medewerkers de dagelijkse activiteiten op de tankstations in het land draaiende. Peter Kerekgyarto, president-directeur van Shell in Oekraïne, over de uitdagingen waarmee hij en zijn team elke dag worden geconfronteerd.

"De oorlog is zeer uitdagend voor de bevolking van Oekraïne, en voor mijn team ter plekke", zegt Peter Kerekgyarto. "Voor ons betekende dit vanaf de eerste dag van de invasie dagelijkse meetings van het crisisteam. Die gaan ten eerste over onze mensen: zijn ze veilig? Dan volgt een algemene veiligheidsbriefing. We bespreken bovendien wat er nodig is om zoveel mogelijk verkooppunten open te houden, inclusief het veiligstellen van brandstofleveranties aan onze locaties."

Het crisisteam van Shell Oekraïne doet het werk vooral via de telefoon en online met audio/video. "Daarmee deden we al waardevolle ervaring op tijdens de Covid-19-pandemie, dus we wisten al hoe we ons werk op afstand goed konden uitvoeren. Maar we moesten ons nog wel snel aanpassen aan de nieuwe realiteit: werken – en voor velen leven – in een land in oorlog."

"Een ander verhaal"

Veel Oekraïners waren al langer gewend aan het conflict dat sinds 2014 doorsuddert, maar de grootschalige invasie in de nacht van 24 februari 2022 was voor de meesten toch een ander verhaal.

Peter Kerekgyarto: "Er bestaat geen handboek voor hoe je als brandstofleverancier in oorlog je activiteiten kunt uitvoeren. We geven prioriteit aan de veiligheid van het personeel, waarbij een medewerkerssupportteam dagelijks contact opneemt met onze collega's, vaststellen waar ze zijn en verifieert wie veilig is of wie direct gevaar loopt. We hebben medewerkers ook financieel ondersteund. Voor evacuaties, voedsel, medicijnen, transport en accommodatie, zowel in Oekraïne als in het buitenland voor diegenen die niet konden blijven. Andere Shell-medewerkers, ook in het Verenigd Koninkrijk en Nederland, en in de buurlanden van Oekraïne ondersteunden dit op meerdere manieren."

Meeste Shell-medewerkers zijn in Oekraïne gebleven

De meeste Shell-medewerkers zijn ondanks het oorlogsgeweld in Oekraïne gebleven: op hun gebruikelijke standplaats of gevlucht naar andere delen van het land. Sommigen verblijven in het buitenland. "Zij die in Oekraïne zijn, hebben te maken met de constante dreiging van raketaanvallen, met regelmatige stroomuitval en dat er geen water uit de kraan komt. Wat dat echt betekent, is moeilijk uit te leggen als je zelf geen oorlog hebt meegemaakt."

Peter Kerekgyarto: “Ik was en ben zeer bezorgd over het welzijn van al mijn medewerkers”

Vooral aan het begin van de oorlog verslechterde de leefomstandigheden met de dag. Normale distributielijnen stonden onder grote druk. "Dat trof de voedselexport van Oekraïne, maar bedreigde ook de brandstoftoevoer naar de tankstations", zegt Kerekgyarto. De situatie was nijpend voor zowel hulpdiensten die afhankelijk waren van brandstof om hun voertuigen aan de praat te houden, als voor mensen die probeerden weg te komen uit bedreigd gebied, en voor truckers die hun best deden om de toelevering van voedsel en andere essentiële goederen gaande te houden.

"Op de eerste dag van de oorlog verloren we het contact met meer dan 25% van onze stations omdat ze zich in het tijdelijk bezette gebied of in een gevechtszone bevonden." De reactie van het Shell-crisisteam was het invoeren van verschillende veiligheidsmaatregelen en operationele procedures voor hele regio's, waarbij die gebieden worden geclassificeerd als gevechts-, hoog risico- of gemiddeld risicozone.

85% van het vooroorlogse netwerk operationeel

Meer dan een jaar later zijn de Shell-activiteiten alleen in of dichtbij regio’s waar actief wordt gevochten neergelegd. In maart dit jaar waren desondanks in totaal 115 Shell-verkooppunten in Oekraïne open, ofwel 85% van het vooroorlogse netwerk. Door het aantal leveranciers te vergroten, is de brandstoftoevoer naar de tankstations stabiel. "Dit betekent dat we al onze werkende locaties een volledig brandstofassortiment kunnen bieden, evenals veel van onze andere producten."

Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR waren er in maart 5 miljoen Oekraïners ontheemd in eigen land. Nog eens 8 miljoen staan als vluchteling in het buitenland geregistreerd. "Dat merken we ook als bedrijf, door een dalende vraag naar onze producten. Maar nu veel Oekraïners weer naar huis terugkeren, komen ook onze klanten langzaam terug.”

Stroomuitval

Om iets tegen de continue stroomuitval te doen, installeerde het Shell-team in Oekraïne dieselgeneratoren op de meeste pompstations. Kerekgyarto: "Shell-collega’s zijn onvermoeibaar in het zorgen voor brandstof, het hebben van een goed assortiment aan eten en drinken en het bieden van een plek waar onze klanten elkaar kunnen treffen. We sloten ons ook aan bij het netwerk van steunpunten – “punten van onoverwinnelijkheid" in het Oekraïens. Dit is een interactieve kaart, gelanceerd door de regering in Kyiv, die de plekken toont waar mensen hun telefoons kunnen opladen, kunnen surfen op het internet, of kunnen langskomen voor een kop warme thee of koffie."

Terugtrekking uit Rusland

Op 28 februari 2022 besloot Shell zich terug te trekken uit alle Gazprom- en Gazprom-gerelateerde entiteiten in Rusland en de betrokkenheid bij gaspijpleiding Nord Stream 2 te beëindigen. Op 8 maart 2022 kondigde Shell aan om zich op een gefaseerde manier terug te trekken uit al haar Russische activiteiten, waaronder die voor ruwe olie, aardolieproducten, gas en vloeibaar aardgas (LNG), in volledige overeenstemming met nieuwe overheidsrichtlijnen en de sancties en geldende wet- en regelgeving van de landen waarin Shell actief is. Het energieconcern kondigde ook aan dat het haar tankstations, vliegtuigbrandstoffen en smeermiddelenactiviteiten in Rusland zou sluiten. Shell schreef meer dan $4 miljard aan waarde af als gevolg van deze beslissingen.

In mei 2022 verkocht Shell haar Russische subdivisie Neft aan PJSC Lukoil en heeft het al zijn downstream-activiteiten (inclusief tankstations, brandstoflevering en smeermiddelen) in Rusland verlaten. Het retailnetwerk van Shell Neft bestond uit 240 tankstations die eigendom waren van Shell Neft en 171 sites die eigendom waren van externe dealers. Shell Neft bezat en exploiteerde ook een smeermiddelmengfabriek en -bedrijf. Shell Neft was een 100% Shell-dochteronderneming en was volledig geconsolideerd tot de datum van de verkoop. Ook in mei 2022 werd het aandeel van Shell in de olie- en gasproducent Gydan Energy Exploration Venture overgedragen aan de joint venture partner, Gazprom Neft. Gydan heeft geen productie en moet nog een commerciële ontdekking doen.

In maart 2023 voltooide Shell de verkoop van het 50%-belang in het Salym Petroleum Development-project, dat samen met Gazprom Neft, een dochteronderneming van Gazprom, was ontwikkeld. Het aandeel van Shell in de onderneming in West-Siberië werd overgenomen door Gazprom Neft.

De rol van Shell in Nord Stream 2 is beperkt tot die van een geldschieter - en Shell deed in het tweede kwartaal van 2020 de laatste afbetaling van de lening. Daarmee is die tot nul teruggebracht (1.126 miljoen Amerikaanse dollar, vóór inhouden van belasting). Shell zal niet deelnemen aan het door de Russische regering op te richten bedrijf om de Sakhalin-2 vloeibaar aardgas (LNG)-installatie te exploiteren, en behoudt alle wettelijke rechten voor.

Shell levert ook bitumenproducten, met de hulp van een Oekraïense branchegenoot, voor herstel van het wegennet. Peter Kerekgyarto benadrukt dat de oorlog de door Shell ingeslagen reis naar netto-nuluitstoot in 2050 in Oekraïne misschien wel is vertraagd, maar dat uitstel geen afstel betekent. "In samenwerking met een ander bedrijf blijven we snelladers voor het wegverkeer op onze locaties neerzetten, en die zijn al op 10% van ons netwerk in Oekraïne beschikbaar. De behoefte is weliswaar niet zo groot als voor de oorlog was voorspeld, maar als ze aantrekt, zijn we er klaar voor."

Verdriet en oorlog

Terugkijkend op het voorgaande jaar zegt Peter Kerekgyarto: "Het was heel intens en is met niets te vergelijken. Ik weet nog hoe diepbedroefd en woedend ik me voelde toen de oorlog uitbrak. Maar ik besefte al snel dat die gevoelens niet zouden helpen. Ik wist mijn focus te verleggen naar het managen van de crisis, samen met mijn team."

Zijn 27e jaar in dienst van Shell noemt Shells landendirecteur Oekraïne "een emotionele achtbaan", waarbij het gezinsleven met zijn vrouw en volwassen zonen in Hongarije werd afgewisseld met het leiden van de logistieke operaties in oorlogsgebied. "Ik had collega's die zich noodgedwongen hadden verschanst in schuilkelders, sommigen dagen achtereen, met soms onzuiver drinkwater en zonder eten. Andere Shell-medewerkers woonden in dorpen en steden die door het Russische leger volledig zijn verwoest, enkelen konden alleen te voet wegvluchten."

Morgen kan de werkelijkheid anders zijn

"Ik was en ben zeer bezorgd over het welzijn van al mijn medewerkers”, zegt Kerekgyarto. “Bovendien wisten we vanaf het begin dat dit geen sprint zou worden, maar eerder een marathon die een flink uithoudingsvermogen vraagt." Na ruim een jaar leven en werken in een land in oorlog, is het grootste deel van het personeel van Shell Oekraïne terecht. Het Employee Support Team verloor maanden geleden al het contact met vier. Enkele tientallen zijn door de strijdkrachten gemobiliseerd.*

Gevraagd naar de belangrijkste les die hij heeft kunnen trekken, zegt Peter Kerekgyarto: "Vrede is geen vast gegeven, er zijn geen garanties. Het kan ook elders snel verdwijnen. Inmiddels hebben we in Oekraïne geleerd om te leven met uitdagende omstandigheden en te werken onder oorlogsomstandigheden. Maar dit gaat gepaard met onzekerheid en onvoorspelbaarheid; morgen kan de werkelijkheid heel anders zijn."

* Update 25-04-2023: Op 25 april bereikte ons het trieste nieuws dat een van de gemobiliseerde medewerkers van Shell sneuvelde.

Humanitaire steun voor Oekraïne

Begin 2023 bedroeg het totale bedrag van Shells donaties aan Oekraïne voor humanitaire doelen $74 miljoen. De focus lag op het ondersteunen van de bevolking van het land, en daarin zocht Shell samenwerking met hulporganisaties in zowel Oekraïne als in de aangrenzende landen, waar miljoenen Oekraïners naartoe vluchtten.

Een deel van de inspanningen deed Shell al gelijk kort na de invasie, met de toezegging van bijna $11 miljoen aan verschillende humanitaire en hulporganisaties. Daaronder 2 miljoen aan het Oekraïense Rode Kruis, 2 miljoen aan Poolse humanitaire acties en 1 miljoen aan de Poolse brandweer om apparatuur en medische benodigdheden naar hun collega's in Oekraïne te sturen. Ongeveer $3 miljoen werd ook toegezegd aan een aantal kleinere, lokaal opererende organisaties om hen te ondersteunen met het bieden van noodhulp. Het energieconcern werkte samen met verschillende partners in andere buurlanden om de meest urgente behoeften ter plaatse te identificeren.

Shell droeg ook $3 miljoen als humanitaire hulp bij aan haar wereldwijde noodhulppartner, Mercy Corps, voor eerste behoeften aan hen getroffen door de oorlog in Oekraïne. Daarnaast heeft Shell donaties van medewerkers aan Mercy Corps verdubbeld.

In maart 2022 kocht Shell een lading Russische ruwe olie om te worden geraffineerd tot producten zoals benzine en diesel. Ondanks dat leveringszekerheid voorop stond en de aankoop in overeenstemming was met de geldende wetgeving, erkende Shell al snel dat het niet de juiste beslissing was en bood haar excuses aan. De winst van de ruwe olie die op de spotmarkt werd gekocht nadat het conflict begon, werd gedoneerd aan de ambassade van Oekraïne in het Verenigd Koninkrijk voor haar humanitaire hulpprogramma WithUkraine ($30 miljoen), terwijl nog eens $30 miljoen werd gedoneerd aan het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties voor de getroffenen van de oorlog in Oekraïne.

English translation

How to run a business and care for staff in a country at war?

Peter Kerekgyarto, Shell’s Country Chair Ukraine, on the year that was “an emotional rollercoaster”

More than a year ago Russia launched its full-scale invasion of Ukraine, causing a dire humanitarian disaster. Today, Russian missiles continue to target residential areas and key infrastructure, including those for electricity, heating, and fuel needs. Against this background, more than 1,500 Shell staff keep daily fuel site operations across Ukraine up and running. Shell Ukraine’s Country Chair Peter Kerekgyarto on the challenges he and his team face – every day.

“The war has been very challenging for the people of Ukraine, including for my team on the ground,” Peter Kerekgyarto says. “From the first day of the full-scale invasion, we have been running our daily crisis team meetings. Those include confirming our people are safe and accounted for, and a general security briefing. We also discuss what is needed to keep as many sites open as possible and safeguard fuel deliveries to them.”

The Shell Ukraine Crisis Team relies mostly on phone or audio/video calls. “During the Covid-19 pandemic we gained valuable experience on how to do our job remotely and effectively. But we still had to adapt quickly to the new reality: working – and for many living – in a country at war.”

“A different story”

Many Ukrainians were already used to the fact there was a conflict since 2014. But the full-scale invasion launched in the night of 24 February 2022 was a different story.

Peter Kerekgyarto: “There is no guidebook how to run your operations as a fuel supplier in war. We prioritized staff safety and security, with an Employee Support Team daily contacting our colleagues, confirming their location to verify who is safe and who is in direct danger. We supported them financially. For evacuations, food, medicine, transportation and accommodation both in Ukraine as well as abroad for those who had to relocate. This was supported by other Shell staff at the Shell headquarters in London, and in countries neighbouring Ukraine.”

Most Shell staff remain in Ukraine

Most Shell staff remain in Ukraine, on site or relocated to other parts of the country. Some are in other countries. “Those who are in Ukraine face the constant threat of missile strikes, experience frequent power and water outages. What that really means is difficult to explain to those not having experienced war themselves.”

Especially at the beginning of the war, the situation on the ground deteriorated every day. Normal distribution lines were under a lot of pressure. “That hit the food exports of the country, but also threatened the fuel supplies to the retail stations,” Kerekgyarto says. This had a critical impact on both emergency services relying on fuel to keep their vehicles going, as well as on people trying to move out of harm’s way and the truck drivers attempting to keep the flow of food and other essential goods to society going.

“On the first day of the war, we lost contact with more than 25% of our sites as they were located either in the temporarily occupied territory or in a combat zone.” Shell’s crisis team put different safety measures and operational procedures in place and applied them in regions as a whole, classifying them as combat zone, high-risk or medium-risk.

85% of the pre-war network operational

More than a year later, Shell has no operations in or close to the areas with ongoing fighting. A total of 115 Shell retail sites in Ukraine were open in March this year, which is 85% of the pre-war network. By increasing the number of suppliers, the fuel flow to the retail stations is stable. “This means we’re able to offer all grades of fuel at our forecourts that our customers might need, as well as other products.”

In March this year, the UN High Commissioner for Refugees counted 5 million Ukrainians displaced in their own country. Another 8 million were registered refugees abroad. “We notice this in the decreased demand for our fuel products. But as many Ukrainians return home, our customers are slowly coming back.”

Power outages

To tackle the frequent power outages, Shell’s team in Ukraine installed diesel generators at most of the fuel sites. Kerekgyarto: “Shell colleagues have worked tirelessly to provide fuel, have an assortment of drinks and food, and offer a meeting place for our customers. We also joined the network of “points of invincibility” for Ukrainians. Launched by the Ukrainian government, it shows places on the map where people can charge their phones, use the internet and find a hot beverage.” ((https://nezlamnist.gov.ua/))

Withdrawal from Russia

On February 28, 2022, the Shell Board decided to withdraw from all Gazprom and Gazprom-related entities in Russia and end its involvement in Nord Stream 2. On March 8, 2022, Shell announced its intention to withdraw from its involvement in all Russian hydrocarbons, including crude oil, petroleum products, gas and liquefied natural gas (LNG) in a phased manner, aligned with new government guidance, and in full compliance with sanctions, applicable laws and regulations of the countries in which it operates. Shell also announced it would shut its service stations, aviation fuels and lubricants operations in Russia. Shell wrote off more than USD4bn of value arising from its decisions.

In May 2022, Shell sold Shell Neft to PJSC LUKOIL and has exited all its downstream business (including services stations, fuels supply and lubricants) in Russia. Shell Neft’s retail network consisted of 240 sites owned by Shell Neft and 171 sites owned by third-party dealers. Shell Neft also owned and operated a lubricant blending plant and business. Shell Neft was a 100% Shell-owned subsidiary and was fully consolidated until the date of the disposal.

Also in May 2022, Shell’s share in Gydan energy exploration venture was transferred to our joint venture partner, Gazprom Neft. Gydan has no production and has yet to make a commercial discovery.

In March 2023, Shell completed the withdrawal from its 50% interest in the Salym Petroleum Development project, which had been jointly developed with Gazprom Neft, a subsidiary of Gazprom. Shell’s share in the venture in Western Siberia was acquired by Gazprom Neft.

Shell’s role in Nord Stream 2 is limited to that of a lender – and we made our final loan instalment in Q2 2020. Shell has fully impaired the loan (USD1,126m pre-tax).

Shell will not participate in the new entity established by executive order of the Russian Federal Government to operate the Sakhalin-2 liquefied natural gas (LNG) facility, and we reserve all our legal rights.

Shell is also providing bitumen products, with the help of a Ukrainian counterpart, to repair and rebuild roads. Peter Kerekgyarto emphasizes that the war might have slowed down, but not stopped the progress to net-zero emissions by 2050 that Shell has committed to. “In partnership with another company, we continue to install EV chargers at our locations, which are already available at 10% of our network in Ukraine. The demand is not as high as predicted before the war, but when it grows, we are ready.”

Sadness and war

Reflecting on the previous year, Peter Kerekgyarto says: “It was very intense, and cannot be compared to anything. I remember feeling a deep sadness and anger when the war broke out. But I quickly realised that these feelings would not help. So, I refocused managing the crisis, together with my team.”

Kerekgyarto adds that his 27^th year in Shell has been “an emotional rollercoaster”, balancing family life with his wife and grown-up sons in Hungary with the logistical operations in a war zone. “I had colleagues hiding in air raid shelters, some for many days, some running out of fresh water and food. Some staff lived in towns and cities completely destroyed by the Russian military, a few could only make it out alive on foot.”

Most Shell staff accounted for

“I was and am extremely concerned about the wellbeing of all my staff. Moreover, we knew from the beginning this would not be a sprint, but rather a marathon for which we need endurance.” A year into the full-out war, most of Shell Ukraine staff is accounted for. With four of them the Employee Support Team lost contact months ago. A few dozen have been mobilized by the armed forces.*

Asked about his biggest lesson learned, the Shell Ukraine Country Chair responds: “Peace is not something given or guaranteed forever. It can disappear as quickly as it happened in Ukraine. By now we have learned how to cope with challenging circumstances and operate under war conditions. But life in conflict comes with uncertainty and unpredictability; tomorrow can be a very different reality.”

* Update 25/04/2023: On 25 April we received the sad news that one of the employees mobilized by the armed forces died on the battlefield

Humanitarian support for Ukraine

By the start of 2023, the overall amount of Shell’s humanitarian donations for the Ukraine war had reached $74 million. The focus has been to support the people of Ukraine by working with aid organisations in Ukraine and in bordering countries, where refugees have headed in their millions.

As part of our initial efforts in Ukraine and Poland after the invasion, we pledged nearly $11 million to several humanitarian and aid organisations, including $2 million to the Ukrainian Red Cross, $2 million to Polish Humanitarian Action and $1 million to the Polish Fire Department to send equipment and medical supplies to their colleagues in Ukraine. Around $3 million was also pledged to a number of smaller organisations working locally to help them provide vital aid. We worked with various partners in other neighbouring countries to identify the most urgent needs on the ground.

Shell also contributed $3 million as humanitarian aid to our global disaster relief partner, Mercy Corps, to help meet the immediate needs of those affected by the war in Ukraine. In addition, Shell has matched employee donations to Mercy Corps.

In March 2022, we purchased a cargo of Russian crude oil to be refined into products like petrol and diesel. Despite being made with security of supplies at the forefront of our thinking and being in compliance with applicable laws, we quickly recognised that it was not the right decision and apologised. The profits from the crude oil bought on the spot market after the conflict started were donated to the Embassy of Ukraine in the UK for their WithUkraine humanitarian aid programme ($30 million), while another $30 million was donated to the UN World Food Programme to support the people impacted by the conflict in Ukraine.

Want to know more? https://www.shell.com/war-in-ukraine-shell-response.html

Ga direct naar

Tools

Ga direct naar

Tools

Ga direct naar

Tools

Ga direct naar

Tools

Ga direct naar

Tools

Ga direct naar

Tools

Uw recente zoekopdrachten

Top zoekopdrachten