Ruim 4.000 mensen verzamelen zich donderdag 11 december 2019, dus voor corona, op de Kawasaki Heavy Industries scheepswerf in de Japanse havenstad Kobe. Opeengepakt genieten ze van het feestelijk versierde schip op de scheepshelling en van de marsmuziek van de fanfare. Tewaterlatingen zijn in de scheepsbouw altijd feestelijk, maar hier is duidelijk iets bijzonders aan de hand. Dat klopt: de eerste waterstoftanker ter wereld staat op het punt van de helling te lopen. En dat bij het Japanse bedrijf dat in 1981 als eerste Aziatische scheepsbouwer een tanker voor het transport van vloeibaar aardgas (LNG, Liquefied Natural Gas) te water kon laten.

Japanse waterstofeconomie

Een ferme klap rondt de doopceremonie af waarna het doek voor de naam van de waterstoftanker naar beneden rolt: de Suiso Frontier. Suiso is Japans voor waterstof. Het schip moet het eerste worden van een grote vloot van waterstoftankers, zo hoopt de scheepsbouwer. De Suiso Frontier vormt een essentiële schakel in de pogingen in Japan een waterstofeconomie op te bouwen. De benodigde waterstof moet namelijk helemaal uit Australië komen, een zeereis van 9.000 kilometer. Daar, in de Latrobe Vallei, in de zuidelijke deelstaat Victoria, ligt een bruinkoolmijn die aan de basis ligt van het grootste in werking zijnde waterstofproject van de wereld. Ter plaatse vindt vergassing van de bruinkool en zuivering van de gassen plaats. Die gassen gaan naar de haven van Hastings, nabij Melbourne, waar een installatie ze vloeibaar maakt en klaar voor verscheping.

Vertraging door corona

Dit voorjaar is de eerste Australische waterstof geproduceerd. De eerste vaart van de Suiso Frontier liep echter vertraging op omdat technici de geplande controles, door reisbeperkingen vanwege de coronapandemie, niet op de geplande tijd konden uitvoeren. De eerste waterstoftanker is eigendom van het consortium HyStra (Hydrogen Energy Supply-chain Research Association, waarin Iwatani Corp., J-Power, Kawasaki Heavy Industries en Shell Japan Ltd. samenwerken.

Vloot van tientallen tankers

In de haven van het Japanse Kobe is een installatie gebouwd om de vloeibare waterstof te ontvangen, op te slaan en weer gasvormig te maken. Bij die installaties maakt Kawasaki Heavy Industries gebruik van de kennis die het opdeed bij het Japanse ruimteprogramma, waar raketten ook waterstof gebruiken als energiedrager. Als de hele logistieke keten succesvol blijkt te draaien, wordt de in Australië geproduceerde CO afgevangen en opslagen in lege olie- en gasvelden, zo is de bedoeling. De Japanse scheepsbouwer is in het denken die stappen al vooruit. Kawasaki hoopt op termijn 80 waterstoftankers te kunnen bouwen voor de import van 9 miljoen ton waterstof in 2050. Voor 2030 moeten de eerste twee nieuwe, commerciële schepen al bijdragen aan de import van 225.000 ton in 2030.

IJskoud transport

Waterstof vervoeren in grote hoeveelheden over grote afstanden is zo gemakkelijk nog niet. Om het commercieel aantrekkelijk te maken, is het noodzaak de waterstof vloeibaar te maken. Hierdoor daalt het volume van waterstof met een factor 800. Dat gebeurt op een temperatuur van min 253 graden Celsius. Dat is maar 20 graden verwijderd van het absolute minpunt of ruim 90 graden kouder dan vloeibaar gas (-162 graden Celsius). Om de ijskoude, vloeibare waterstof zo koud te houden gaat die in grote, dubbelwandige vacuümthermostanks.

Meer Shell

De Olympische waterstofspelen

De Olympische Spelen in Tokio zet, met behulp van waterstof, in op duurzaamheid.  Lees meer over de Olympische waterstofspelen op deze pagina.

Ome Lou in Tokio

De Spelen in Tokio van 1964 waren de eerste in Azië. Negen Shell-atleten namen deel. Plus twee officials, waaronder bokscoach Louis “Ome Lou“ van Sinderen, werkzaam op de raffinaderij in Pernis.

Waterstof

Waterstof speelt een sleutelrol bij het slagen van de Nederlandse energietransitie. En dan bij voorkeur groene waterstof, gemaakt met stroom uit wind of zon en zonder uitstoot van CO2