Verwoesting tijdens de Japanse bezetting
15 aug. 2019
Waarom vernielde Shell-dochter BPM bij de Japanse inval haar installaties? Zeventig jaar geleden verscheen “Brandende Aarde” van de Nederlandse schrijver Johan Fabricius. Het beschrijft de verwoesting van de installaties. Nodig om te voorkomen dat de Japanners er profijt van zouden trekken.
Nog geen twee weken na de Duitse bezetting van Nederland in mei 1940, meldden de Japanners zich in Batavia om te praten over uitgebreide economische concessies van de Nederlandse kolonie. De leverantie van aardolie en olieproducten staat bovenaan het wensenlijstje. Het leidt tot slepende onderhandelingen, die uiteindelijk worden ingehaald door de Japanse inval in januari 1942.
In “Brandende aarde” beschrijft Fabricius de vernieling van Shell-installaties om ze zo uit handen van de Japanners te houden. Het boek was onderdeel van een drieluik over de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor de activiteiten van Shell.
Twee Indische jongens
“Brandende aarde” werd in 1949 in opdracht van Shell geschreven en is het geesteskind van twee Indische jongens. Zowel de auteur als de illustrator kwamen in Bandoeng ter wereld. Schrijver Johan Fabricius werd geboren in 1899. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij nieuwslezer bij Radio Oranje in Londen. Zijn bekendste boeken zijn “De Scheepsjongens van Bontekoe” en “Het meisje met de blauwe hoed”. Tekenaar Eppo Doeve werd in 1907 geboren en maakte de oorlog in Nederland mee. Na de oorlog tot aan de dood maakte hij een wekelijkse politieke spotprent voort Elsevier Weekblad.
De oorlog in de Oost zou duren tot de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945. Een vijfde van de circa 1500 in het eilandenrijk gestationeerde Shell-werknemers van de Bataafsche Petroleum Maatschappij overleed door oorlogshandelingen, internering en ontberingen.
Illustraties uit Brandende Aarde

Vernieling van de installaties

BPM installaties

Noord-west Borneo wordt ontruimd

Parachutisten boven Sumatra
Meer Shell
NASA temde waterstof en vloog naar de maan
Een hachelijk moment in de laatste minuten voor de lancering van de Apollo 11. Terwijl astronauten Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Michael Collins instappen voor hun historische reis naar de maan, stokt het vullen van de brandstoftanks met vloeibare waterstof.
D-day: zo haalden voertuigen het strand
Opgedoken uit het archief: zo zorgden ingenieurs ervoor dat de geallieerden op D-day door water konden rijden.
Met een blik uit het verleden een blik op de toekomst
In 2017 is bij bouwwerkzaamheden aan het hoofdkantoor van Shell in Den Haag een tijdcapsule uit 1915 gevonden. Op 15 maart 2019 werd een nieuwe - 3D geprinte - capsule gevuld en gesloten door Shell CEO Ben van Beurden en Burgemeester Pauline Krikke van Den Haag, om voor onbepaalde tijd te worden teruggeplaatst.