Wereldprimeur: eerste passagiersvlucht met duurzame synthetische kerosine

Titel:  ETCA – How it’s made – Synthetische Kerosine (GTL)

Lengte: 3:40 minuten

Omschrijving:        

Video geeft een overzicht van hoe synthetische kerosine wordt gemaakt in het Energy Transition Campus Amsterdam (ETCA).

Video schetst het proces waarmee synthetische kerosine wordt gemaakt bij ETCA. Er wordt uitgelegd hoe waterstofgas, samen met koolstofdioxide, wordt gebruikt om paraffine te maken, dat vervolgens wordt omgezet in kerosine.

ETCA – How it’s made – Synthetische Kerosine (GTL)

 

[Achtergrondmuziek]

Zachte vrolijke achtergrondmuziek speelt gedurende de hele video.

[Video]

Er worden verschillende beelden getoond van voetgangers, vliegtuigen en snelwegen.

[Voice-over]

“De samenleving staat voor een grote uitdaging. We vervoeren onszelf en de goederen die we gebruiken door de lucht. Bevoorraden winkels per vrachtwagen.”

[Video]

Wasmiddel en een plastic tandenborstel worden getoond.

[Voice-over]

“Gebruiken producten uit fossiele grondstoffen voor bijvoorbeeld wasmiddelen, matrassen en cosmetica. Tegelijkertijd vragen we ons af of het op een schonere manier kan.”

[Video]

De buitenkant en binnenkant van het ETCA-gebouw worden getoond, gevolgd door beelden van verschillende industriële apparaten en chemische testopstellingen.

[Voice-over]

“Dat onderzoeken we hier.

Zo experimenteren we bij Shell in Amsterdam met een nieuwe techniek voor het maken van duurzame brandstoffen voor onder meer de luchtvaart en grondstoffen voor alledaagse producten.

Zo gebruikt een proces dat oorspronkelijk fossiel aardgas als grondstof gebruikt nu koolstofdioxide, water en groene stroom om dezelfde producten te maken.

Laten we kijken hoe dat werkt.”

[Tekst in beeld]

Groene waterstof

[Animatie]

Een animatie laat de bouw van een waterstof molecuul, bestaande uit twee waterstof atomen, zien. Op de achtergrond zijn beelden te zien van zonnepanelen op het dak van de ETCA en beelden van een windmolen.

[Voice-over]

“We beginnen met water en groene stroom.  Daar maken we groene waterstof mee. We noemen waterstof groen als het met groene stroom van bijvoorbeeld windmolens of zonnepanelen wordt gemaakt.”

[Tekst in beeld]

Electrolyser

[Video]

Lange kabels worden getoond. Twee shell-medewerkers worden getoond die een machine bedienen die in een zeecontainer staat. Op een van de buizen op de machine staat een label met de tekst "waterstof".

[Voice-over]

“Via deze kabels gaat groene stroom van onze zonnepanelen de elektrolyser in. Hier komen stroom en water samen en splitsen we vervolgens het water in groene waterstof en zuurstof.”

[Video]

Er word een buis getoond die van de elektrolyser naar een hoog gebouw loopt.

[Voice-over]

“De groene waterstof gaat door deze leiding naar een grote proefinstallatie in deze hal.”

[Tekst in beeld]

Koolstofdioxide

[Animatie]

Een animatie laat de bouw van een koolstofdioxide molecuul zien. Het molecuul bestaat uit twee zuurstof atomen en één koolstof atoom. Op de achtergrond zijn beelden van gasflessen te zien.

[Voice-over]

“Vervolgens is er CO2 nodig. Dit is hergebruikte CO2. In gaspakketjes.”

 

[Video]

Er worden beelden getoond van de Shell-raffinaderij in Pernis, gevolgd door beelden van grazende koeien op een andere locatie.

[Voice-over]

“Dat komt onder andere hier vandaan. Onze raffinaderij in Pernis. En het mooie is; hergebruik van CO2 voorkomt extra uitstoot.

CO2 kan ook uit bijvoorbeeld een melkveehouderij komen.

Uit mest en andere organische reststoffen kun je biogas maken. Daar komt CO2 bij vrij. Dat is voor de bioboer een restproduct. Voor ons een grondstof.”

[Video]

Een control room met twee Shell-medewerkers wordt getoond. De schermen in de control room tonen verschillende grafieken en diagrammen. Vervolgens wordt een industrieel apparaat getoond.

[Voice-over]

“We hebben dus afgevangen CO2 en groene waterstof. Die twee brengen we bij elkaar in deze oven.”

[Tekst in beeld]

Syngas

[Animatie]

Een animatie laat zien hoe een koolstof dioxide molecuul één zuurstof atoom verliest. Daarna laat de animatie zien dat waterstof en koolstof dioxide samen syngas vormen. Op de achtergrond is een industriële installatie te zien.

[Voice-over]

“Door de hoge temperatuur ontstaat een chemische reactie. Daardoor verliest de CO2 een van de twee zuurstofatomen.

Het resultaat is een perfect gasmengsel van waterstof en koolstofmonoxide: Syngas”

[Video]

Een industrieel apparaat, bestaande uit veel verticale buizen, die meerdere verdiepingen hoog zijn, wordt getoond.

[Voice-over]

“Syngas, het gasmengsel van waterstof en koolstofmonoxide, stoppen we boven in deze installatie.”

 

[Video]

Er is een witte vaste stof te zien die uit een metalen opening aan het uiteinde van een pijp komt. Een Shell-medewerker, gekleed in een laboratoriumjas, breekt de stof met zijn handen in kleine stukjes en doet deze ter inspectie in een glazen beker. Een andere Shell-medewerker, gekleed in een laboratoriumjas, wordt getoond terwijl hij een metalen vat opent met daarin een witte poederachtige substantie.

[Voice-over]

“Daar wordt het samengevoegd met een katalysator. De katalysator houdt de moleculen in bedwang en zorgt ervoor dat de chemische reactie in de unit zo efficiënt mogelijk verloopt. Aan de onderkant komt het mengsel eruit als een witte was, dit noemen we paraffine. Dit kennen we ook als kaarsvet.”

[Video]

Een industrieel apparaat, met daarin een glazen fles, wordt getoond. Je ziet een heldere vloeistof in de fles druppelen. Een Shell-medewerker, gekleed in een laboratoriumjas, inspecteert met een zaklamp de binnenkant van het apparaat en de inhoud van de fles.

[Voice-over]

“Tot slot gaat de witte was in deze installatie. De katalysator in deze unit werkt als een soort schaar om de moleculen van de was in de gewenste lengte te knippen.”

[Video]

Een glazen fles wordt op een tafel gezet tussen enkele andere glazen flessen. Op het etiket op de fles staat " XTL Base oil XHVI-8". Vervolgens wordt een grotere glazen fles met het label "Synthetic Kerosine" getoond, gevolgd door een fles met het label "Shell GTL Norlam Paraffin 10-13, made from C02, Water and Renewable Power". Ten slotte wordt een plastic tandenborstel getoond.

[Voice-over]

“Afhankelijk van de ingestelde lengte van de resulterende moleculen, kunnen we van die was verschillende eindproducten maken. Op deze manier maakten we voor het eerst met CO2, water en groene stroom kerosine voor vliegtuigen, maar ook grondstoffen voor wasmiddelen, cosmetica, motorolie en kunststof.”

[Video]

Er worden beelden getoond van een KLM-passagiersvliegtuig waarbij brandstof wordt getankt, gevolgd door een beeld van de achterkant van de tankwagen. Op de achterkant van de vrachtwagen staat "Synthetische kerosine: de toekomst?"

[Voice-over]

“Begin 2021 vloog een passagierstoestel van KLM vanaf Schiphol op een mengsel met deze duurzaam geproduceerde synthetische kerosine. Een wereldprimeur.”

 

[Video]

Twee Shell-medewerkers, beiden gekleed in een laboratoriumjas, staan te praten tussen industriële apparaten. Vervolgens wordt een serie portretbeelden van Shell-medewerkers getoond.

[Voice-over]

“Technisch gezien kan het, maar er is nog veel werk aan de winkel om dit ook commercieel interessant te maken. Zo gaan we stap voor stap naar een wereld met netto nul uitstoot. Nieuwsgierig geworden? Lees meer over deze en andere innovaties waar Shell aan werkt op onze website.”

[Tekst in beeld]

www.shell.nl

[Animatie]

Het Shell-logo verschijnt op een witte achtergrond.

[Achtergrondmuziek]

Terwijl het Shell logo verschijnt is de Shell jingle (mnemonic) te horen.

Transcript

TRANSCRIPT Mini-doc "Grenzen verleggen in de luchtvaart."

Omschrijving: Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vroeg Shell om 500 liter duurzame, synthetische kerosine te maken. Shell ging de uitdaging aan en wist synthetische kerosine te produceren uit CO2, water en groene energie. Maar dat ging niet zonder slag of stoot. 

Achtergrondmuziek: Sound of Shell

 [Video]

Beelden van luchthaven Schiphol met taxiënde en opstijgende vliegtuigen.

[Video]

In beeld Joris Melkert, luchtvaartdeskundige TU Delft

[tekst]

De luchtvaart is een grote sector die de hele wereld met elkaar verbindt. In de pre-coronatijd werd ongelooflijk veel gevlogen. De sector was ook alsmaar aan het groeien, zo'n vier, vijf procent per jaar. Dat een tak van de economie groeit, is niet erg...maar het feit dat dit een tak van de industrie is met een behoorlijke carbon footprint... is wel een reden tot zorg. Daar moeten we wel wat aan gaan doen. Dat kunnen we niet oneindig lang volhouden.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Het kunnen vliegen naar bestemmingen is toch wel iets heel bijzonders. Dat is een verrijkende ervaring voor mensen. Ze kunnen misschien mensen bezoeken die ze dierbaar zijn, elders in de wereld. Ze kunnen plekken zien en ervaren. Natuurlijk ook vliegen om heel veel belangrijke goederen over de wereld te vervoeren.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Dat gebeurt voornamelijk met kerosine, gemaakt uit fossiele bronnen, vaak gewoon aardolie. Dus dat is een best wel CO2-intensieve bezigheid.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Wat je wil bereiken is dat je het energiesysteem in de wereld kunt veranderen... zonder dat mensen hun kwaliteit van leven daar totaal voor moeten veranderen.

[Video]

In beeld Joris Melkert, luchtvaartdeskundige TU Delft

[tekst]
Ik denk dat er in de toekomst, als we kijken naar duurzame luchtvaart... er aan drie dingen gesleuteld wordt:  Aan het vliegtuig, om dat zuiniger te maken zodat we minder brandstof nodig hebben. Zo kort mogelijke afstanden vliegen, niet meer omvliegen in ons Europese luchtruim. En 40 tot 50% van die verduurzaming zal uit de brandstof moeten komen.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

Ik denk dat Shell op energiegebied hele grote ambities heeft. In die verduurzaming van die producten moeten wij natuurlijk heel actief zijn. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, waarmee wij in gesprek zijn... over verduurzaming van de luchtvaart...  zat te denken aan een grote uitdaging om echt synthetische kerosine te maken. Dat je dus van CO2, water en groene stroom uiteindelijk vliegtuigbrandstof kan maken... die gewoon in een vliegtuig moet kunnen, dus die niet verschilt van normale kerosine. Dus het moet aan hele strikte specificaties voldoen. dus heb ik met de minister,  Cora van Nieuwenhuizen, hierover gesproken... en die legde uit dat ze heel graag gedemonstreerd wilde zien dat het kan.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
De 'big hairy audacious goal' werd het genoemd. Want het was best wel een harige uitdaging om te tackelen. Ja, absoluut.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]

Dit is een hele complexe, hele moeilijke uitdaging, zeker in de hoeveelheid tijd. De vraag was hier om het in ongeveer een half jaar te doen. En omdat er toch behoorlijke stukken waren met technologie die nodig is...die we nog nooit toegepast hadden, was dat een grote uitdaging.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
We moesten echt nadenken, van: Kunnen we dit? En willen we dit ook? Want daar moet je natuurlijk ook tijd en geld in gaan steken.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Op korte termijn verdien je hier geen geld mee. Maar iets wat heel erg nieuw is, dat spreekt een onderzoekershart aan. Maar misschien nog wel meer: iets wat heel erg belangrijk is. En dit is ontzettend belangrijk. We hebben in ons technologiecentrum ’n aantal mensen die daar veel verstand van hebben: Chemici, reactorkundigen... mensen die de operationele installaties bedienen, mensen die ze bouwen.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Toen de vraag binnenkwam, brak het zweet me wel uit, van: O, dit is niet een standaardverzoek. Maar ik denk dat het ook heel goed is dat je af en toe een project oppakt... waarvan je niet zeker weet of het gaat lukken.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
Wij denken dat we als Shell wel de expertise hebben om die puzzel helemaal te gaan leggen. En we hebben zeker de ambitie. Het ministerie vroeg: Kunnen jullie een relatief grote hoeveelheid, 500 liter maken?

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Maar 500 liter is wel de grootste hoeveelheid synthetische kerosine… die tot nu toe is gemaakt door de mens... die in een vliegtuig kan.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
En dat is dan ook meteen een heel aantrekkelijke uitdaging... voor een research-organisatie.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Als je synthetische kerosine wil maken, ben je op zoek naar een bron van koolstof... en een bron van waterstof. Die koolstof- en waterstofatomen kun je halen uit fossiele brandstof, bijvoorbeeld uit aardgas. Dat doen we al op commerciële schaal. In dit geval hebben we gekozen voor meer hernieuwbare moleculen. En dan specifiek CO2 en groene waterstof. De kunst is dan om die twee moleculen zo aan elkaar te krijgen dat je de kerosine kunt maken.

[video]
In beeld Joris Melkert, Luchtvaartdeskundige TU Delft.

[tekst]
Voordeel is, dat als je het goed doet, het een CO2-neutrale brandstof kan laten zijn. Je kan die koolstofcyclus sluiten, voor het eerst.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Voor dit project specifiek hebben we twee bronnen gebruikt: CO2 uit onze eigen raffinaderij in Shell Pernis. En CO2 van een biogasfabriek van een melkveehouder in Nederland. Daar wordt koeienmest gebruikt, maar ook restafval van de landbouw. Dus dat is meer een soort groene CO2. We vonden het heel leuk om deze biochemische CO2 ook mee te nemen in onze kerosine. En de waterstof hebben we gemaakt door water in een electrolyser die al in Amsterdam staat... aan te drijven met stroom van zonnepanelen van ons dak. Dat noemen we groene stroom, en daarom mag je de waterstof ook 'groen' noemen.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Het team was heel erg enthousiast aan de slag. Ik heb het niet precies geteld, maar ik denk zeker 100 mensen... van allerlei verschillende achtergronden.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
Alle andere collega's van Shell in Nederland waren ook supertrots... op waar ze daar mee bezig waren.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
De bottleneck zat hem vooral in de meest nieuwe stap van het proces. Dat is om de CO2 meer reactief te maken. We waren er bijna... en dan krijg je het bericht: de reactor is gebroken.Dat betekent dat je eigenlijk niet verder kan op dat moment. Dat is natuurlijk een enorme tegenslag. Van: Shit, wat nu?

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Het is onderzoek en ontwikkeling. Dat gaat nooit vlekkeloos, in de zin dat het precies loopt zoals je van te voren bedacht had.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Je gaat dan wel even een stukje fietsen buiten om even je gedachten te ordenen. We gingen natuurlijk ook een grote onzekerheid in, maar dat hoort bij research. Als je iets nieuws wil ontwikkelen, dan zul je het moeten proberen. Als dingen tegenzitten of anders lopen, dat is een onderdeel van het proces. Dan ga je niet zeggen: 'Nou trek ik de stekkereruit.' Daar is het veel te belangrijk voor. Je hebt een idee, je gaat dingen uitproberen en die lukken wel of die lukken niet. Heel vaak lukken ze niet, en daar leer je dan van. Je zoekt de oplossingen en dan ga je de volgende stap weer nemen.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
De eerste keer dat de reactor breekt, denk je: Ik zit al langer in dit onderzoek, het gaat nooit helemaal zoals gepland. We maken wat verbeteringen en de tweede keer gaat het goed.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
Er moest keihard gewerkt worden om allerlei hobbels op de weg weg te nemen. Het was spannend nog, de laatste weken. Ik kreeg nog allemaal e-mails en communicatie van: Nou, het spant erom.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Het zwaarste moment van de challenge voor mij was... dat we bericht kregen dat de CO2-reactor voor de tweede keer gebroken was. Op dat moment was het echt niet duidelijk of het nog zou lukken. En dan is het een kwestie van: Koppen bij elkaar. Hoe gaan we ervoor zorgen dat we dit alsnog tot een succes weten te brengen? De derde optie ging wel werken. De reactor bleef intact en de CO2 kon verwerkt worden. Dan zie je er druppel voor druppel een kristalheldere vloeistof uit komen.  Dat is dan die kerosine. Dat is gewoon een heel mooi moment.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
Ik was ontzettend trots dat het was gelukt, want het was ook niet zonder slag of stoot. En op een gegeven moment hadden ze de eerste liter gemaakt.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Het was wel fascinerend om je te realiseren: dit is dus van CO2, water en hernieuwbare stroom gemaakt.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Ik denk dat we die 'big hairy audacious goal' geleverd hebben. We hebben gezegd: 'Kijk 's, dit is gelukt.' Dan krijg je natuurlijk een gevoel van: 'Yes.'

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst] Toen wij het aan KLM vertelden, zeiden ze: 'Wij doen mee, het mag in ons vliegtuig.' Dat is natuurlijk echt demonstreren dat je het eindproduct hebt gemaakt. Er zijn heel veel spelers om dit tot een succes te maken... dus het feit dat die er ook allemaal bij betrokken waren... het ministerie, de KLM, Schiphol en Shell, dat was ook heel mooi.

[video]
In beeld Joris Melkert, Luchtvaartdeskundige TU Delft

[tekst]
We zijn nog heel ver van een grootschalige implementatie. Dat gaat echt nog jaren, misschien wel tientallen jaren duren. Maar laten we alsjeblieft die eerste stap zetten, laten we zien dat het gewoon kan en veilig kan.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Op dit moment is er de trots over waar we nu aangekomen zijn. We gaan natuurlijk onmiddellijk over in de zorg en de gedachte: En hoe nu verder? We hebben dit nu in een laboratorium gedaan, voor 500 liter, dat is fantastisch. Maar daarmee verander je de luchtvaart in de wereld niet. Dat moet opgeschaald worden naar nog veel grotere niveaus: Honderden keren, duizenden keren, tienduizenden keren deze capaciteit, dit volume.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
De plannen moeten groter, de plannen moeten sneller. We hebben een waterstofeconomie nodig, dat moet echt opgeschaald worden. En dan willen we dat eigenlijk combineren met afval-CO2, rest-CO2... om deze kerosine te kunnen maken.

[video]
In beeld Yuri Sebregts, Executive Vice President Technology Shell

[tekst]
Er zijn nog wel een paar forse stappen te nemen. Op dit moment kunnen we wel 500 liter maken, maar die 500 liter zijn zo duur. Er is geen enkele luchtvaartmaatschappij die dat koopt. Nu ide volgende stap: hoe gaan we dat commercieel maken?

[video]
In beeld Joris Melkert, Luchtvaartdeskundige TU Delft.

[tekst]
Je zult ook een aantal stimulansen moeten inbouwen. Ik denk dat die met name van de overheid zullen moeten komen. Je kan dan denken aan een bijmengverplichting en misschien ook wel aan subsidiëring. De overheid heeft een belangrijke stimulerende rol, ze hebben dit ook geïnitieerd.  Ik denk ook dat zij hartstikke trots zullen zijn dat we dit nu voor elkaar gaan krijgen.

[video]
In beeld Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland

[tekst]
Het is echt een punt op de horizon. Iedereen beseft ook wel dat er nog heel veel ontwikkeling nodig is. We hopen dat dit werk heeft laten zien dat we met die stappen serieus aan de slag moeten... en zoveel mogelijk moeten opschalen en moeten versnellen.

[video]
In beeld Joris Melkert, Luchtvaartdeskundige TU Delft.

[tekst]
Het is hartstikke leuk dat we laten zien dat het kan... en dat het gewoon een beetje licht aan het eind van die tunnel biedt.

[video]
In beeld Tim Baart, onderzoeker bij Shell

[tekst]
Ik zal eerlijk zijn: Shell staat niet altijd in een positief daglicht. Maar dat we nu laten zien dat we met behulp van technologie... zo'n positieve bijdrage kunnen leveren, dit soort opties kunnen genereren... daar is iedereen razend enthousiast over.

TRANSCRIPT SHELL BHAG animatie

 

Duur: 01:40

 

Titel: Shell synthetische kerosine

 

Omschrijving: Shell is, in het Shell Technology Center Amsterdam, de uitdaging aangegaan om een schonere vorm van kerosine te produceren. Het resultaat is een synthetische kerosine van CO2, water en groene energie dat kan worden gemengd met kerosine op basis van aardolie.

Achtergrondmuziek: Futuristic Technology

 

00:00:00

[audio] Achtergrondmuziek wordt gestart.

 

00:00:00 --> 00:00:03

[tekst] Shell synthetische kerosine

 

00:00:03 --> 00:00:04

[video] Een vliegtuig schuift van links naar rechts over de tekst.

 

00:00:04 --> 00:00:11

[video] De scene verandert en er vliegen 5 vliegtuigen in beeld. Het beeld schuift door naar een vliegtuig aan de grond dat wordt voorzien van brandstof uit een Shell tankwagen.

 

[voice-over]Vliegen... We vervoeren onszelf, en de goederen die wij gebruiken, op kerosine uit aardolie, een fossiele brandstof. 

 

00:00:11 --> 00:00:12  

[video] Boven het vliegtuig verschijnt een man in een kader die bedenkelijk over zijn kin wrijft.

 

[voice-over] Kan dat schoner? 

 

00:00:12 --> 00:00:15

[video] De man staat op een whiteboard te schrijven waar wat scheikundige formules op geschreven staan en een tekening van het Shell Technology Center Amsterdam gebouw. Een vrouw staat voor een scheikundige uitrusting vol reageerbuizen met hierin vloeistoffen. Een andere man staat voor een computer.

 

[voice-over] In het lab van Shell gingen we de uitdaging aan. 

 

00:00:15 --> 00:00:20

[video] Een voor een krijgen de personen in het lab een lampje boven hun hoofd die ook weer verdwijnt. 

 

[voice-over] Synthetische kerosine maken met groene waterstof en CO2.

 

00:00:20 --> 00:00:23

[video] Het beeld switcht naar een windmolen die links naast een gebouw staat. Op het gebouw zijn zonnepanelen te zien. Rechts naast het gebouw staat een elektrolyzer waar we de doorsnede van zien. Met lijnen wordt aangegeven dat de windmolen en de zonnepanelen energie leveren aan de elektrolyzer.

 

[voice-over] We haalden groene stroom uit zonne- en windenergie. 

 

00:00:23 --> 00:00:28

[video] In de doorsnede van de electrolyzer zien we het proces van de elektrolyzer. Rechts onderin stroomt er H2O via een buis de elektrolyzer in. De electriciteit in het water creëert Links gasvorming H2 en rechts gasvorming O2. 

 

[voice-over] En maakten er in een elektrolyzer groene waterstof van.

 

00:00:28 --> 00:00:30

[video] Het beeld switcht naar een illustratie van een raffinaderij waar een Shell tankwagen onder komt rijden. Een buis van de raffinaderij wordt verlengd en beeldt uit dat de CO2 in de tankwagen wordt opgevangen.

 

[voice-over] De CO2 vingen we af op onze raffinaderij op Pernis en...

 

00:00:30 --> 00:00:37

[video] Rechts naast de raffinaderij verschijnt een boerderij met hiernaast een silo en ervoor twee koeien. De tankwagen rijdt door tot onder de boerderij en ook hier wordt een buis verlengd om uit te beelden dat de CO2 van de boerderij in de tankwagen wordt opgevangen.

 

[voice-over] ...we haalden CO2 op bij 'de boer', een biogasfabriek van een Friese melkveehouder.

 

00:00:37 --> 00:00:43

[video] De camera switcht naar een doorsnede van het Shell Technology Center Amsterdam waar we een aantal installaties zien staan. De oven wordt geel omcirkeld en vervolgens zien we in een pop-up de formule CO2 + H2.

 

[tekst] CO2 + H2

 

[voice-over] In een oven in het Shell Technology Center Amsterdam mengden we de CO2 en de groene waterstof.

 

00:00:43 --> 00:00:48

[video] De installatie naast de oven toont een popup met hierin de formule CO + H2.

 

[tekst] CO + H2

 

[voice-over] Het resultaat: een gasmengsel van koolstofmonoxide en waterstof.

 

00:00:48 --> 00:00:56

[video] De laatste installatie ernaast wordt geel omcirkeld. Er zit een kraantje aan waar wax uit druppelt in een opvangbakje. Dit bakje toont een popup met hierin tekst.

 

[tekst] Fischer-Tropsch Wax

 

[voice-over] Dit mengsel verwerkten we in de zogeheten Fischer-Tropschinstallatie tot Fisher-Tropsch wax, net kaarsvet.

 

00:00:56 --> 00:01:09

[video] Het beeld schuift naar beneden, waar we de buis met wax naar een installatie zien lopen. Een man zit voor twee beeldschermen waar op het linker beeldscherm moleculen voorbij komen. Een pop-up toont een ingezoomde versie van de moleculen waarbij we zien dat deze worden worden geknipt. Op het rechter beeldscherm verschijnen achtereenvolgens een fles wasmiddel, een jerrycan koelvloeistof en een vat met kerosine. Rechts naast de computerschermen loopt de vloeistof door in de machines en staat er aan het einde een vat met hierop een icoon voor synthetische kerosine.

 

[voice-over] Het kaarsvet stopten we in een installatie. Die kan moleculen knippen zodat we bouwstenen kunnen vormen voor producten als wasmiddel, koelvloeistof én kerosine. Daarna is de kerosine vloeibaar.

 

00:01:09 --> 00:01:22

[video] Het beeld switcht naar een Shell tankwagen waarbij we de binnenkant kunnen zien. Voor de tankwagen staat het vat met synthetische kerosine wat in de tankwagen wordt getankt en direct ook gemengd. Er verschijnt een popup met aanduiding dat dit maximaal 50% synthetische kerosine is die erin gaat. In de tankwagen zit al kerosine uit aardolie, aangeduid met een pop-up met die tekst.

 

[tekst] Synthetische kerosine. Max 50%

 

[tekst] Kerosine

 

[voice-over] Vliegtuigen mogen nog niet vliegen op 100% synthetische kerosine, de max. is 50%. Dus mengden we de synthetische kerosine met kerosine op basis van aardolie.

 

00:01:22 --> 00:01:34

[video] Het beeld switcht naar de buitenlucht waarbij we 4 vliegtuigen zien vliegen. 1 vliegtuig is aangeduid met een andere kleur en heeft een pop-up eraan bevestigd met hierop het icoon voor synthetische kerosine dat ook op het vat staat.

 

[voice-over] En dan? 

Vliegen... voor het eerst op een mengsel met synthetische kerosine van CO2, water en groene energie. Experiment geslaagd.

 

00:01:34 --> 00:01:40

 

[beeld] Wit scherm met Shell logo en www.shell.nl

 

[audio] Muziek wordt beëindigd met Shell mnemomic op piano.