Direct naar de hoofd inhoud
Waterstof

Waterstof

Waterstof speelt een sleutelrol bij het slagen van de Nederlandse energietransitie. En dan bij voorkeur groene waterstof, gemaakt met stroom uit wind of zon en zonder uitstoot van CO2. Door het ontwikkelen van bijvoorbeeld waterstof voor de vrachtwagens en streekbussen, en voor de zware industrie, investeert Shell in nieuwe energie voor Nederland.

Shell heeft de kennis, de technologie en de ambitie om een actieve rol te spelen in het realiseren van een waterstofeconomie in Nederland. We pioneerden een tijdje met drie waterstofvulpunten bij drie Shell-stations. Voor het regionale busvervoer openden we in 2021 een waterstofvulpunt in Groningen, gevolgd door een tweede voor bussen en vrachtwagens in Emmen in juni 2022.

In juli 2022 zetten we als eerste in Nederland de grote stap met een definitief besluit om de Holland Hydrogen 1 te bouwen. In deze waterstoffabriek (200 megawatt) op de Tweede Maasvlakte gaat groene waterstof met windenergie van zee worden gemaakt.

Samen met 60 studenten werkt Shell bovendien samen in het Forze Hydrogen Racing-team. De Forze IX is bovendien een ideaal platform om de Shell e-Fluids voor elektrische auto's onder extreme omstandigheden te testen. Lees hieronder meer over Shells waterstofactiviteiten.

Laatste nieuws

Shell Pernis (Foto: Shell Nederland)

Nieuw pleidooi voor behoud Nederlandse basisindustrie

Samen tegen de deïndustrialisatie van Nederland en met de overheid werken aan concurrerend duurzaam worden. Om zo te bouwen aan een toekomstbestendige economie die werkt voor mens, milieu en Europa. Dat is in het kort de inhoud van het op 1 december verschenen pleidooi “Een basisindustrie om op te bouwen: nu & in de toekomst” van de Industriecoalitie. Shell onderschrijft de conclusies van dit bidbook, gemaakt door het platform van bedrijven en belangenverenigingen uit de Nederlandse basisindustrie. 

Lees over het pleidoo
Het gangpad in de hal van de elektrolysers van de Holland Hydrogen 1 (Foto: Wendel Broere/Shell Nederland)

Zo ziet de productie van groene waterstof er van binnen uit

Waterstoffabriek Holland Hydrogen 1 laat zich niet direct vinden, zo tussen de talrijke vierkante logistieke gebouwen aan de rand van de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam. Dat zit zo: deze fabriek líjkt helemaal niet op een fabriek in de traditionele zin van het woord. Holland Hydrogen 1 vertoont eerder gelijkenissen met haar logistieke buren. Wie binnenkijkt, weet beter! Een reportage.

Lees over de Holland Hydrogen 1
Een operator op Shell Chemicals Park Moerdijk (Beeld: Roger Dohmen)

"Shells bijdrage aan de Nederlandse economie en energiezekerheid onmiskenbaar"

Shells bijdrage aan de economie en energiezekerheid in Nederland waren ook in 2024 onmiskenbaar. Dat blijkt uit het nieuwste rapport over de sociaal-economische bijdrage van Shell in Nederland van economisch adviesbureau Oxford Economics. Shells belang is zichtbaar in tienduizenden banen, investeringen in de energietransitie en doorontwikkelingen van innovatieve technologieën, vaak samen met partners.

Lees over het Oxford Economics Rapport 2025
De aankomst van de BaseLoad Power Hub in de Eemshaven (Foto: MatZwart Fotografie)

Het temmen van de wind - wereldprimeur in Eemshaven als puzzelstuk voor energietransitie

Steeds meer elektriciteit komt van windparken op zee. Daarmee wordt het lastiger om vraag en aanbod van elektriciteit op elk moment in balans te hebben en te houden. Om die netbalans te onderzoeken is de zogeheten BaseLoad Power Hub (BLPH) door de Shell-Eneco joint-venture CrossWind bedacht en gebouwd. Anders dan gepland staat hij vanaf begin oktober in de Eemshaven op de wal, klaar voor gebruik. 

Zie meer van de BaseLoad Power Hub

Shells waterstof in Nederland

Shell bouwt samen met meer dan 150 aannemers en leveranciers de eerste grote fabriek voor hernieuwbare waterstof in Europa, in het bereik van 200 megawatt. Zodra het in de tweede helft van dit decennium operationeel is, zal het gemiddeld 60 ton waterstof per dag produceren, aangedreven door offshore wind van de Noordzee. De fabriek verrijst achter de duinen van de Nederlandse kust, op de Tweede Maasvlakte.

De groene waterstof uit de Holland Hydrogen 1 (HH1) zal een duurzaam antwoord zijn voor het zware vrachtvervoer en de industrie sectoren die beperkte mogelijkheden hebben voor andere hernieuwbare oplossingen. De HH1-installatie zal worden aangedreven door wind afkomstig van het offshore windpark Hollandse Kust Noord, dat Shell samen met Eneco via de joint venture CrossWind begin 2024 volledig in gebruik is genomen.

Computer rendering of the Holland Hydrogen 1 April 2024
Door de computer gemaakte voorstelling van hoe de Holland Hydrogen 1 er ongeveer uit gaat zien (april 2024)

Holland Hydrogen 1 via de Rotterdamse haven naar klanten

De HH1 gaat de fabrieken van Shell Pernis helpen verduurzamen. De waterstof wordt in Pernis al als grondstof gebruikt, maar dan gemaakt met aardgas (grijze waterstof). De groene waterstof zal via een speciale waterstofleiding de fabriek verbinden met de haven van Rotterdam voor waterstofklanten inclusief Shells installaties in Pernis.

Slimme elektronica in de waterstoffabriek

Slimme elektronica maakt wel 40% van de Holland Hydrogen 1-fabriek uit, tegen 15% in een conventionele olie- of gasinstallatie. Die zogenoemde power electronics zijn nodig om de constante leverantie van windstroom naar de elektrolysers te regelen. Elektrolysers zijn de apparaten die de waterstof daadwerklijk maken. De elektronica houdt uiteraard ook het elektrolyseproces zelf in de gaten, om een vlotte levering van waterstof aan de gebruikers te garanderen.

Wereldwijde waterstofproductie

Shell en partners schrijven geschiedenis. Wereldwijd was er begin 2022 zo'n 300 megawatt aan elektrolysers voor de productie van hernieuwbare waterstof. Op 6 juli 2022 kondigden Shell en partners aan nog eens 200 megawatt toe te voegen. Echt een grote stap dus!

Lees hier de historische aankondiging Shell start bouw van Europa's grootste groene waterstoffabriek in Rotterdam (Opent op Shell.nl)

6 Vragen over waterstof

Wat is waterstof eigenlijk?

Waterstof is een scheikundig element. Het is het lichtste element in het heelal. Het is kleurloos, geurloos en niet-giftig. Bovendien is waterstof het meest voorkomende chemische element in ons universum. Zo bestaan sterren, zoals de zon, voornamelijk uit waterstof.

In de natuur komt waterstof niet voor en daarom moet het gemaakt worden. Dat kan door waterstofatomen (H2) van andere moleculen af te splitsen; bijvoorbeeld van aardgas (CH4) of van water (H2O). Dat vergt veel energie, maar levert vervolgens ook het zeer energierijke molecuul waterstof op dat op verschillende manieren kan worden toegepast. Over die toepassingen lees je later meer.

Bij Holland Hydrogen 1 maken we hernieuwbare waterstof. Dat doen we door middel van een proces genaamd elektrolyse. Het proces produceert de energiedrager hernieuwbare, of groene, waterstof.   

Wat is elektrolyse?

Bij Holland Hydrogen 1 produceren we waterstof door middel van elektrolyse. Het eindproduct, hernieuwbare of groene waterstof, is namelijk een duurzame energiedrager.

Maar wat maakt de hernieuwbare waterstof die hier wordt geproduceerd dan zo duurzaam? Dat heeft allereerst te maken met de energiebron die we gebruiken om waterstof te produceren. Waterstof wordt bij HH1 namelijk geproduceerd met behulp van de groene stroom die wordt opgewekt bij het nabijgelegen windpark op zee Hollandse Kust Noord. De hernieuwbare elektriciteit die daar wordt geproduceerd, stelt de elektrolysers in staat om het watermolecuul (H2O) te splitsen in waterstof (H2) en zuurstof (O2).

Het gebouw waar de elektrolysers in staan is het kloppende hart van de HH1-fabriek. Daar produceren tien elektrolysers, elk met een capaciteit van 20 megawatt, hernieuwbare waterstof. Eerst stroomt er water, de bron van waterstof, door het waterzuiveringsgebouw. Gevoed door een aansluiting op het 380kV-TenneT-netwerk wordt de centrale vervolgens voorzien van de hernieuwbare stroom die nodig is om het elektrolyseproces uit te voeren. De elektrolysers splitsen het watermolecuul en voeden de gemaakte waterstof in op de backbone, een lange pijpleiding die van de Maasvlakte naar Shell Chemicals and Energy Park Rotterdam (Pernis) leidt. Daar wordt de hernieuwbare energiedrager gebruikt om bestaande industriële processen te verduurzamen. De hernieuwbare, groene waterstof vervangt zijn fossiele tegenhanger grijze waterstof.

Waterstof is kleurloos. Waarom dan toch groen, blauw en grijs?

Hoewel waterstof kleurloos is, wordt er vaak gesproken over verschillende kleuren waterstof. Dat heeft niks te maken met de kleur van het chemische element, maar zegt iets over de productiemethode.

Groene of hernieuwbare waterstof

Hernieuwbare waterstof, het type waterstof dat we bij HH1 maken, wordt vervaardigd met behulp van een duurzame energiebron. Hernieuwbare energie wordt gebruikt om watermoleculen te splitsen in waterstof en zuurstof via het hierboven beschreven elektrolyseproces.

Grijze waterstof

Momenteel wordt de meeste waterstof geproduceerd uit fossiele bronnen zoals aardgas of steenkool. Dit productieproces heet reforming en hierbij komt koolstofdioxide (CO2) vrij in de atmosfeer.

Blauwe waterstof

Blauwe waterstof wordt net als grijze waterstof geproduceerd uit aardgas, maar de CO2 die vrijkomt bij de productie wordt afgevangen en opgeslagen. Dat heet Carbon Capture & Storage (CCS). De CO2 kan bijvoorbeeld worden opgeslagen in lege gasvelden onder de zee en komt dan dus niet in onze atmosfeer terecht.


Waarom is waterstof belangrijk?

Waterstof is een cruciale energiedrager in de energietransitie. Het Nederlandse Klimaatakkoord

signaleert verschillende mogelijkheden voor waterstof in de transitie, bijvoorbeeld:

  1. Als grondstof voor de industrie;
  2. Als CO2-vrije vervanger van aardgas om hoge temperaturen te maken voor moeilijk te verduurzamen industriële processen;
  3. Als brandstof voor zwaar vervoer, zoals vrachtwagens, personenauto’s, de scheepvaart en op termijn vliegtuigen;
  4. Als CO2-vrije energieopslag;
  5. Als verduurzamingsoptie in de gebouwde omgeving.

Het tegengaan van klimaatverandering is een enorme uitdaging. Wij zijn ervan overtuigd dat hernieuwbare waterstof een cruciale rol kan spelen bij het behalen van de klimaat- en emissiereductiedoelstellingen. Daarom zetten wij ons in voor het opstarten van de wereldwijde waterstofeconomie.

Is het niet zonde om die groene elektriciteit door een elektrolyser te halen? Er treedt toch verlies op als je waterstof maakt?

Wij vinden van niet. Allereerst treedt in elke proces dat elektriciteit, benzine of waterstof gebruikt een verlies op. Dat is bij waterstoffabriek niet anders dan bij een verbrandingsmotor van een auto en bij het transport van elektriciteit door het kabelnetwerk.

Omdat er conversieverliezen optreden, is het wel belangrijk om te na te denken over waar we waterstof het best kunnen inzetten. Waterstof zal vooral een rol spelen daar waar groene elektriciteit niet toereikend is, bijvoorbeeld als grondstof voor de industrie.

Daarnaast heeft de Europese Unie regels bedacht die moeten voorkomen dat als de wind niet waait, of de zon niet schijnt, onze Rotterdamse waterstoffabriek niet volop grijze elektriciteit van het net verbruikt. Daar houden wij ons natuurlijk aan. Zodra ons windpark Hollandse Kust (noord) op de Noordzee - dat we tegelijk met de Rotterdamse waterstoffabriek hebben ontwikkeld - weer harder gaat draaien, gaat onze elektrolyser ook weer harder in bedrijf.

Bovendien vinden we dat we snel moeten beginnen met het bouwen van een waterstofinfrastructuur in Europa; parallel aan de capaciteit van groene stroom en zelfs wanneer de groene stroomcapaciteit nog steeds beperkt is. Waterstof speelt nu eenmaal een te belangrijke rol in de energietransitie. Shell Nederland pleit daarom ook voor meer en grotere aanbestedingen voor wind op zee in Nederland. We nemen actief deel aan deze aanbestedingen.

Wat zijn Shells plannen met waterstof?

Wij willen steeds meer groene waterstof maken, geproduceerd met duurzame stroom. De bekendste manier daarvoor is door middel van elekrolyse, zoals dat ook gebeurt bij Holland Hydrogen 1. Shell bezit en beheert verschillende waterstofelektrolysers, waaronder een van 20 megawatt (MW) in China en een elektrolyser van 10 MW in Duitsland. Met de bouw van de Holland Hydrogen 1-fabriek voegen we daar nog eens 200 MW capaciteit aan toe.  

Op termijn ziet Shell graag dat de hernieuwbare waterstofproductie in heel Europa toeneemt. Holland Hydrogen 1 is een stap in de goede richting en een stap op weg naar de noodzakelijke kostenreductie die het gebruik van hernieuwbare waterstof mogelijk kan maken.

Met onze blik op de toekomst blijven we ons inzetten om onze klanten de koolstofarme oplossingen te bieden die de energietransitie mogelijk maken. 

Wil je iets melden, vragen of heb je een opmerking?

Waterstof

Heb je vragen en/of opmerkingen? Stel deze via het onderstaande contactformulier.

Holland Hydrogen 1

Bij Holland Hydrogen 1 staan wij altijd open voor je vragen of opmerkingen. Je feedback is zeer waardevol en wordt door ons enorm gewaardeerd. Je persoonlijke gegevens worden uiteraard met respect behandeld. Je kunt je mening ook anoniem met ons delen. Ook voor feedback over de Holland Hydrogen 1, kun je ons bereiken via onderstaand contactformulier.

Meer Shell