Windvertellingen
Zes persoonlijke belevingen van "wind"
Fred Wouters - Directeur van Vogelbescherming Nederland
"Ik ben graag buiten en in de wind. Ik kwam als kind altijd veel in Zeeland. Ik hou van de Hollandse wind, maar ook van de warme, droge passaat die ik heb leren kennen toen ik een tijdlang werkte op de Kaapverdische Eilanden.”
De wind heeft me altijd geïnspireerd
Hoe ziet de toekomst eruit als het gaat om energietransitie?
“Het zou mooi zijn als wind werkelijk kan concurreren met energie uit olie en gas. Wij zijn als Vogelbescherming Nederland echt voorstander van een zo snel mogelijke transitie. Dat is voor mij ook de mooiste uitdaging nu. Dat we kijken of we de exploitatie van energie uit wind en zon economisch haalbaar kunnen krijgen.”
Hoe hoog is de prijs voor windenergie?
“De prijs is nu hoog. De huidige windturbines zijn voor vogels net gehaktmolens. Ik ben een voorstander van windenergie, maar wel met respect voor de omgeving. De vogeltrek wordt door de huidige windparken ernstig verstoord, daarom moeten we goed kijken waar we de windmolens neerzetten. Ik hoop dat Shell verder wil investeren in de nu nog experimentele turbines zonder wieken.”
Erik de Neef - Havenman van het Jaar 2016
“Als een containerschip aanlegt in de Rotterdamse haven, kan het nauwelijks zelf manoeuvreren. De wind kan bij zo’n hoog schip een gevaarlijke speler zijn. Wij zijn er om die schepen te helpen, daarom varen we altijd uit, ook bij hevige storm.”
De wind is tegelijk onze vriend en vijand
Hoe beleven jullie als roeiers de wind?
“De omstandigheden in de haven zijn zwaar. Wij begeven ons letterlijk tussen wal en schip, dus het is belangrijk altijd de enorme krachten van de wind op een schip goed in te schatten. De omstandigheden zijn altijd anders. De risico’s zijn soms groot, maar het kan ook bijna romantisch zijn als de wind ‘s avonds gaat liggen.”
Wat betekent de energietransitie voor de Roeiers?
“Twintig procent van de schepen in de havens vervoeren olie. Door de overstap naar windenergie zullen er uiteindelijk minder olieschepen in de havens komen. Dat gaan wij natuurlijk merken. Daarom leveren wij nu ook een apparaat dat zorgt dat schepen stabieler langs de kade liggen en dus minder snel los slaan bij harde wind. Zo verleggen wij onze activiteiten steeds meer richting hightech dienstverlening.”
Henk Lagerwey - Pionier van Nederlandse windturbine
“Als tiener heb ik in de novemberstorm van 1972 de kracht van wind ervaren in de bossen van Kootwijk. Dat heeft indruk gemaakt. Sindsdien denk ik na hoe we dat negatieve, verwoestende van wind om kunnen draaien en de enorme krachten op een positieve manier kunnen gebruiken.”
Wind is alles voor mij
Welke rol speelt wind in de energietransitie?
“Ik vind dat ik op het goede paard zit; met deze transitie kunnen we nog eeuwenlang vooruit. Ik had vijfenveertig jaar geleden niet gedacht dat we nu middenin een energietransitie zouden zitten. We hadden toen geen idee hoeveel energie een windturbine op 130 of 160 meter zou kunnen opleveren. Maar ik weet nu dat windenergie significant wordt, helemaal als we nog nauwkeuriger het weer leren voorspellen.”
Levert wind ons gratis energie?
“Wind heeft een enorm potentieel en we zijn steeds beter in staat daar iets mee te doen. Maar gratis is dat niet. We moeten eigenlijk opnieuw met het weer gaan leven, net als honderd jaar geleden. Dat wordt een echte omschakeling. Maar zeker is dat wind de backbone is van deze energietransitie.”
Jaco van Wezel - Weerman
“Als je eenmaal bent begonnen met het volgen van het weer, dan laat dat je nooit meer echt los. Ik ga ook graag bij extreme situaties buiten kijken om het zelf te ervaren. Dus bij code rood en windkracht elf toch wel even naar het strand.
Weer en wind zijn verslavend
Hoeveel haast moeten we maken met de energietransitie?
“Haast is geboden. Ik zie als weerman dagelijks dat de aarde opwarmt. We breken de laatste tijd veel meer warmterecords dan vroeger, dat is soms bizar. We hebben steeds vaker lenteachtig weer in de winter. Het is belangrijk dat we nu snel meer doen dan alleen plannen maken.”
Welke rol speelt de wind in het werk van een meteoroloog?
“Wij zijn als weermannen de hele dag niet alleen met het weer bezig, maar ook met de wind. De richting van de wind is vaak bepalend voor de temperaturen die we kunnen verwachten. Of er nou veel of weinig wind is, in ons weerbericht speelt de wind vaak een hoofdrol.”
Philip Pijnnaken-Vroeijenstijn - Molenaar
“Ik ben geboren in een molen, sinds mijn derde jaar gek van molens en al meer dan vijfentwintig jaar vrijwilliger op onder meer molen De Put. Als molenaar ben ik dag en nacht bezig met de molen en met het weer. Als de wind onverhoopt draait, heb ik maar een paar minuten om de molen te stoppen en de zeilen af te nemen, anders gaat de boel stuk.”
Wind is mijn lust en mijn leven
Hoe beleef je de wind als molenaar?
“Onze traditionele molens staan er al driehonderd jaar en kunnen ons veel meer opleveren dan wat ze nu doen. Een molen is veel meer dan een statig gebouw, Nederland is er groot mee geworden. Het was destijds een heel goede uitvinding. Een molen levert energie, dat hadden ze toen al goed begrepen.”
Hoe ziet de toekomst van de historische molens eruit?
“Als we de oude molens willen gebruiken zoals ze ooit bedoeld waren, moeten we er wel voor zorgen dat hun omgeving vrij blijft van hoogbouw en beplanting, iets wat we met name in de Randstad moeten blijven bevechten. Om de molens heen heeft de wind ruimte nodig om weg te kunnen.”
Nica Bollweg - scholier
“Ik ben aan het begin van dit schooljaar anderhalve maand mee geweest met een speciale studiereis natuurkunde en techniek. Aan boord van het zeilschip kregen we les in exacte vakken. Alles gerelateerd aan onze reis, dus navigeren op de sterren, meteorologie en vooral ook de kracht van de wind in de zeilen. Het is heel intens om zo te leren, je beleeft wat je leert.”
Wind geeft mij energie
Wat heeft de wind gebracht?
“Vooral avontuur! Maar ook drie uur leren per dag, toetsen maken en daarnaast het schip bemannen en alles leren over het zeilen zelf. Het was een prachtige ervaring. Als je de voortstuwende kracht van wind zelf hebt gevoeld, dan begrijp je het echt veel beter.”
Hoe kijk je als scholier naar de toekomst van energie?
“Het is goed dat we wat gaan veranderen. Met windenergie kun je veel bereiken, dat heb ik nu ondervonden. Het heeft echt indruk op mij gemaakt dat zo’n groot schip met bemanning en lading, zelfs met weinig wind, binnen een paar weken de oceaan over is. Dat heeft me verbaasd, de kracht van wind is enorm.”