Soraya
Soraya
Soraya: Dit is ons eerste station in Nederland met alleen laadpalen voor elektrisch rijden.
Voice over: De manier waarop we reizen verandert, daarom bouwen we Mobility Hubs. Grote stations speciaal voor elektrische auto's. De Hub is meer dan een laadstation. Je kunt overstappen op een deelfiets, pakketjes afhalen en wat eten of drinken tijdens het laden. Door heel Nederland bouwen we snelladers voor elektrisch rijden: op onze stations voor onderweg, en bij bouwmarkten van Gamma en Karwei. Zo is er straks altijd een oplaadplek in de buurt.
Soraya: We zijn begonnen met de bouw van vijf Mobility Hubs.
Voice over: Samen bouwen we aan een schonere toekomst.
Soraya blij met eerste positieve reacties op laadstation Hofplein
Ze haalt veel voldoening uit projecten die tastbaar zijn. Vandaar dat Soraya tevreden terugkijkt op haar rol in de transformatie van het Shell-tankstation aan het Rotterdamse Hofplein. Dat wordt een Mobility Hub, waar nu al geen druppel benzine meer aan te pas komt. “Al die laadpalen, ze staan er gewoon! Het ging allemaal zo snel. En dit is nog maar fase één.”
Het is niet voor niets dat Shell de locatie Hofplein koos om het eerste volledige Shell Recharge laadstation van Nederland te introduceren. Hofplein, in het centrum van Rotterdam, is een van de eerste locaties waar Shell in Nederland brandstof leverde. Ook hield Shell er jarenlang kantoor. “Hoe mooi is het dat we juist deze locatie transformeren tot dé plek voor elektrisch laden”, zegt Soraya.
Benzinepomp wordt laadpaal
Soraya herinnert zich nog hoe eind vorig jaar binnen enkele weken alle benzinepompen van het station zijn weggehaald. In plaats daarvan zijn laadpalen geïnstalleerd. Soraya: “Dat betekent dat klanten hier alleen nog elektrisch kunnen laden.”
Opgedeeld in verschillende fasen
“Het snelladen kon in eerste instantie nog niet op de capaciteit die wij en onze klanten graag willen”, gaat Soraya ambitieus verder. De reden? Vergunningstrajecten voor het verzwaren van het elektriciteitsnetwerk liepen nog. “Het duurt lang voordat alle benodigde vergunningen rond zijn. Maar wij wilden al aan de slag. Vandaar dat we het project in verschillende fasen hebben opgedeeld. Het liefst had ik alles in één keer aangepakt, maar wij hebben geen invloed op de duur van dit soort trajecten. Aan de andere kant; nu kunnen klanten wel zien dat we veranderen. We nemen ze hierin mee.”
Nu de luifel aanpakken
Inmiddels is een transformator geplaatst en het netwerk versterkt. Vanaf september wordt de capaciteit van de laadpalen opgekrikt waardoor laden sneller gaat. “Ook gaan we de luifel aanpassen”, vertelt Soraya over de volgende fase. “Cruciaal, want voor veel klanten lijkt Hofplein nog op een regulier tankstation. Ze bezoeken het station met hun benzineauto en komen er dan achter dat ze hier niet meer kunnen tanken.” Het veranderen van de luifel naar een geheel nieuwe look and feel is de volgende fase in het project. “Zo wordt Hofplein écht onderscheidend, ook van de buitenkant.”
Toewerken naar een Mobility Hub
Om van Shell Hofplein werkelijk een Mobility Hub te maken, is volgens Soraya nog meer nodig. “We willen dat dit een plek wordt waar mensen naartoe trekken. Een buzzing hub in de buurt, waarvandaan mensen de stad bezoeken, of juist eropuit trekken.”
Ruimte voor deelmobiliteit
Ze schetst de volgende stappen die binnenkort worden gezet. “We willen dat klanten hier hun pakketjes kunnen ophalen en wegbrengen. Vanzelfsprekend zijn de broodjes en de koffie vers. Daarnaast kunnen klanten gebruik maken van verschillende deelvervoersmiddelen. Dat kan een fiets zijn, een scooter of een elektrische auto.”
Enthousiaste reacties
De ontwikkelingen op het laadstation lopen vooruit op de plannen voor het omliggende gebied. De drukke Hofpleinrotonde met fontein wordt parkachtig en verkeersluw. Ook het gebied erachter ondergaat een metamorfose, met nieuwe woningen en kantoren. “Hier in Rotterdam gebeurt altijd van alles”, laat Soraya weten, die zelf ook in Rotterdam werkt. “Het is mooi dat we hier het eerste laadstation van Nederland openen. Er volgen er meer.” En de klanten? “Ja, heel belangrijk! Die zijn erg enthousiast, zo blijkt uit de eerste reacties.”
David
Video David
David: Ja, hier gaat hij komen. Ik ben heel benieuwd.
Voice-over: Hier wordt gebouwd aan één van Europa's grootste biobrandstof fabrieken. Een fabriek die brandstof maakt uit rest en afvalproducten. Denk aan frituurvet en plantaardige oliën. De biobrandstof kan worden bijgemengd in de tank van vrachtwagens en vliegtuigen. Voor deze sectoren is dit de manier om hun uitstoot te verlagen.
David: Deze fabriek is een mooie stap op weg naar een nieuw tijdperk.
Voice-over: Samen bouwen we aan een schonere toekomst.
David maakt de nieuwe generatie biobrandstoffenfabriek klaar voor de start
Natúúrlijk was David erbij toen het zwaarste fabrieksdeel deze zomer naar zijn plek werd gereden. “Een heel mooi moment. En dit is nog maar een stuk van het complete complex”, stelt hij verwachtingsvol. David Damming is de manager voor de ingebruikneming en het opstarten van de biobrandstoffenfabriek op het Shell Energy and Chemicals Park Rotterdam en moet ervoor zorgen dat de nieuwe fabriek straks soepel draait.
Het genoemde fabrieksdeel vormt het hart van het nieuwe biobrandstoffencomplex. Het is de waterstofunit, waar waterstof wordt gemaakt die nodig is om gebruikt frituurvet en andere restoliën chemisch om te zetten naar biobrandstoffen. Dit proces is samengevat in de afkorting HEFA, die staat voor Hydroprocessed Esters and Fatty Acids.
Nieuwe generatie biobrandstof direct te gebruiken
“En dat is het mooie, én het nieuwe”, vertelt David, “deze nieuwe generatie biobrandstoffen die we hier gaan maken, zijn chemisch identiek aan de conventionele fossiele brandstoffen. Bij normale biobrandstoffen is dat niet zo. Dat maakt dat onze biobrandstoffen direct te gebruiken zijn in bestaande auto’s en vliegtuigen. Als we deze fabriek straks aanzetten, zorgt dat meteen voor een emissiereductie die gelijkstaat aan die van een miljoen auto’s. Daarom is deze nieuwe fabriek zo’n belangrijke stap in de energietransitie.”
CO2-neutraal biobrandstof produceren
Natuurlijk is elektrificatie voor wegvervoer een belangrijk einddoel, geeft David toe, maar daar ben je niet meteen, niet in één keer.” Hij gaat verder, met lichte trots. “We maken de waterstof voor het proces met restgassen uit onze eigen fabriek, dus het is groene waterstof. En de CO2--emissies van de fabriek vangen we af en slaan we op. We kunnen daarmee CO2-neutraal biobrandstof produceren.”
Bouw er maar tweehonderd van
Als David op zijn aanstekelijke manier aan anderen vertelt over de HEFA-biobrandstoffenfabriek krijgt hij geregeld de reactie: klinkt goed, bouw er maar meteen tweehonderd van! “En ja, dat is niet realistisch”, antwoordt hij dan. “Want daar is gewoonweg niet genoeg grondstof voor. We gebruiken gebruikt frituurvet, plus dierlijke en plantaardige restoliën. Afvalstromen dus.” Deze fabriek is onderdeel van de totale energiemix van de toekomst.
Voorbereiding op de operatie
Als commissioning en start-up manager is David op dit moment druk bezig een team met operators samen te stellen dat straks de fabriek soepel en rendabel moet laten draaien. In de fase van de bouw geeft hij daarnaast zijn bevindingen over het ontwerp. Ook het testen en opstarten van de fabriek vallen onder zijn verantwoordelijkheid. Uiteindelijk wordt David operationeel manager als de fabriek eenmaal draait.
Raakvlakken met eerdere projecten
David heeft Drentse, Twentse en Rotterdamse wortels, groeide op in Italië, zat in de Verenigde Staten op de high school en studeerde Scheikundige in het Verenigd Koninkrijk. Sinds 2005 werkt hij voor Shell in uiteenlopende functies in Qatar, Zuid-Afrika, Moerdijk en Pernis. In zijn nieuwe functie kan hij al zijn ervaringen combineren. “Ik heb in de chemie gewerkt, in de olie, en in een gas-to-liquid-project”, somt de manager op. “Hartstikke mooi om nu de stap te maken naar hernieuwbare brandstoffen, ik ben er direct op gesprongen. Het bijzondere is, als je kijkt naar de processen die we nu toepassen, lijken die enorm op wat we doen aan de fossiele kant van ons bedrijf. Technologie waar we als Shell jarenlang ervaring in hebben opgedaan, technologie die we hebben geoptimaliseerd, kunnen we nu inzetten voor hernieuwbare energie.”
Nieuwe gesprekspartners
Naast de raakvlakken met de fossiele industrie, zitten er ook tal van nieuwe aspecten aan zijn taak. Hij noemt een voorbeeld: “Voor het eerst in mijn loopbaan, maar ook voor het eerst in de historie van Shell Pernis, hebben we nu een afvalverwerkingsvergunning. Omdat we afvalstromen gaan verwerken. Daar hoort allemaal nieuwe wet- en regelgeving bij.” Ook zit David voor het eerst aan tafel met samenwerkingspartners, zoals de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. “Interessant, en uitdagend.”
En nieuwe fabrieksonderdelen
Het schoonmaken van de reststromen, voordat ze omgezet naar brandstoffen, is eveneens nieuw voor Shell. “Het is bestaande technologie, die vooral wordt gebruikt in de voedselindustrie, maar nog niet eerder door ons. Om dit gedeelte van de fabriek goed te leren kennen, hebben we training nodig. Daarom laten we een simulator bouwen waarmee onze toekomstige operators kunnen leren om de fabriek te besturen.” In aanloop naar de oplevering van de HEFA-biobrandstoffenfabriek in Pernis wordt niets aan het toeval overgelaten. “We moeten optimaal voorbereid zijn.”
Biobrandstof en CO2-uitstoot, hoe zit dat?
David wil nog iets toevoegen over biobrandstof. Omdat hij geregeld mensen spreekt die zich afvragen waarom biobrandstof beter is dan fossiele brandstof. Er komt toch nog steeds CO2 uit de uitlaat? “Dat klopt”, geeft hij toe. “Maar dat is dezelfde CO2 die het plantje waarvan het frituurvet is gemaakt gedurende de levensduur heeft opgenomen uit de lucht. Er komt dus geen extra CO2 bij in de atmosfeer. Netto nul. Dáárom is biobrandstof beter dan fossiele brandstof.”
Archana
Archana
Archana: Ik werk al lang op het project. Ik ben echt benieuwd hoe het eruit gaat zien.
Voice-over: Voor schonere energie wordt hier gebouwd aan de grootste fabriek van Europa, die met stroom van wind op zee waterstof maakt. Dit is de eerste stap naar een waterstofeconomie. De waterstof wordt gemaakt met stroom van windturbines op de Noordzee, en helpt onze industrie hun uitstoot te verminderen.
Archana: Oh gaaf om te zien hoe dat opgebouwd wordt vanuit het niets. Het voelt ook gewoon echt levensecht als je het zo ziet.
Voice-over: En waterstof wordt steeds belangrijker voor het vervoer. Zo rijden ze nu in Noord-Nederland met waterstofbussen en vaart door Rotterdam een waterstof taxi.
Archana: Met groene waterstof in deze fabriek kunnen we echt een serieuze impact maken op de energietransitie.
Voice over: Samen bouwen we aan een schonere toekomst.
Hoe Archana duurzaam bouwt aan voorbeeldproject Holland Hydrogen 1
“Bij Shell wilde ik altijd al de kant op van de duurzame energie. Toen de kans zich voordeed om als constructiemanager aan de slag te gaan bij Holland Hydrogen I, hoefde ik niet lang na te denken. Hier wil ik onderdeel van zijn.” Archana overziet alle bouwactiviteiten voor wat de grootste groene waterstoffabriek van Europa, die waterstof maakt met stroom van wind op zee.
“Het is een uniek project”, vertelt de constructiemanager, die sinds afgelopen augustus de bouw van de fabriek op de Rotterdamse Maasvlakte begeleidt. “We hebben nog nooit een waterstoffabriek gebouwd van deze omvang: 200 MW.” Voor Archana, die werktuigbouwkunde studeerde, is het waterstofproject in meerdere opzichten een uitdaging, in de eerste plaats een technische. Het bouwterrein heeft een relatief klein oppervlakte, waar veel moet gebeuren, en veel tegelijk, geeft ze aan.
Onzichtbaar werk, maar essentieel
De afgelopen periode stond voor haar in het teken van het aanleggen van de ondergrondse infrastructuur en het gereed maken van het bouwterrein. Inmiddels is alles vlak. Verder zijn alle tijdelijke faciliteiten gerealiseerd die nodig zijn voor de bouw. Denk aan de kantoren, parkeerplaatse, opslag en de kantine.
Beginnen aan de puzzel boven de grond
Archana en haar team zijn klaar voor de grote bovengrondse puzzel. Een voor een zullen de grote onderdelen voor de waterstoffabriek binnenkomen. Electrolysers, luchtkoelers, compressoren, tanks en andere fabrieksonderdelen. “Het gaat in totaal om meer dan 400 containers vol materiaal. Dat vraagt om een goede timing en logistiek.”
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Naast een technische uitdaging is het voor Archana ook een duurzame uitdaging. Ze voelt een sterke maatschappelijke verantwoordelijkheid om de energietransitie verder te brengen. “Ik verwacht dat waterstof hierin een belangrijke rol gaat spelen. Met dit project kunnen we echt impact maken.”
De eerste betekent: alles is nieuw
De naam zegt het al: Holland Hydrogen 1. Met de nadruk op één. Het is de eerste keer dat wij op deze schaal groene waterstof maken. Archana: “Gaandeweg het project leren we. En alles wat we leren, brengen we meteen in de praktijk. Daarnaast delen we de kennis die we opdoen met andere bedrijven, zodat zij ook kunnen meehelpen om de waterstofeconomie op gang te krijgen.” Er is inmiddels een kenniscentrum op het terrein en periodiek komen de bedrijven die een rol spelen in de waterstofeconomie bij elkaar. “Het is goed om samen na te denken over de toekomst van waterstof. Als Shell spelen we een belangrijke rol in het beschikbaar stellen en delen van kennis.” Als de fabriek straks draait, kunnen alle geïnteresseerden in een bezoekerscentrum meer leren over waterstof.
Duurzaam tijdens de bouw
Niet alleen produceert Holland Hydrogen 1 straks duurzame energie, ook tijdens de bouw van de fabriek wordt rekening gehouden met een schonere manier van werken, om de CO2-uitstoot tijdens de bouw te verminderen. Archana noemt een aantal voorbeelden: “We hebben drie grote kranen op het terrein. Die zijn alle drie volledig elektrisch. Ook hebben we geen dieselgeneratoren meer op de bouwplaats, enkel bouwstroom. En de bouwmaterialen halen we het liefst van zo dichtbij mogelijk.”
Samen blijven verbeteren
Verder worden de rijplaten die nu op het terrein liggen straks hergebruikt in de fabriek of ingezet bij andere projecten. En voor de kantine en het kantoor is het meubilair van de oude Shell-locatie in Rijswijk gebruikt. “Een ogenschijnlijk eenvoudig idee, een collega kwam ermee, maar het geeft wel aan dat iedereen binnen het team bezig is om verantwoorde keuzes te maken. Het is belangrijk om je continu af te vragen: hoe kunnen we de dingen beter en duurzamer doen? Dat vind ik mooi.”
Nog een puzzel: de waterstofeconomie
Archana kijkt uit naar de komende periode, de periode van de bouw en de uiteindelijke oplevering van Holland Hydrogen 1. Een mijlpaal, vindt ze. Wel benadrukt ze dat de waterstoffabriek die zij helpt op te bouwen ‘slechts’ een puzzelstuk – wel een cruciaal – is van een hele waterstofketen die moet worden ontwikkeld. Dat vraagt om investeringen in wind op zee, waterstofleidingen door het havengebied en afnamepunten voor zwaar transport. Ook de potentiële afnemers van waterstof, transportbedrijven, zullen zich moeten ontwikkelen. “Dit is allemaal nodig, en allemaal in samenhang”, stelt Archana. “Deze geïntegreerde manier van ontwikkelen is een stuk uitdagender dan het realiseren van projecten in olie of gas, waar de keten al bestaat.”
Ruimte om impact te maken
Archana is enthousiast dat ze onderdeel is van dit voorbeeldproject. Het was tijdens haar studie altijd al haar wens om bij een groot bedrijf te werken waar ze impact kan maken in de energietransitie. “Dat geldt zeker ook voor jongeren die nu op de universiteit zitten. Ik vind het belangrijk om te laten zien wat voor gave projecten we doen en hoe we met duurzaamheid omgaan. En ik kan je zeggen: ik heb er veel invloed op. Ik kan een keuze maken om de constructie nog duurzamer te ontwikkelen. En ik krijg de ruimte om die beslissingen te nemen.”
.jpeg?imwidth=960)