Ver onder het aardoppervlak, op zo’n 2,7 kilometer diepte, is een warmtebron aanwezig. Warm water uit deze bron kan worden opgepompt en kan uitstekend worden ingezet om woningen en gebouwen te verwarmen. Het afgekoelde water gaat een stukje verderop weer terug de aarde in om daar weer op te warmen. Dat betekent 100% hernieuwbaar én betrouwbaar, want aardwarmte is niet afhankelijk van weersomstandigheden. Het project Warmte van Leeuwarden start met een boring die moet uitwijzen of de warmtebron geschikt en bruikbaar is. Als dat zo is, kan de aanleg van een warmtenet beginnen. Het project gaat warmte leveren die gelijk staat aan de warmtevraag van 6.000 tot 8.000 woningen.

Aardwarmte benutten

Geocombinatie Leeuwarden (GCL), een consortium van Bouwgroep Dijkstra Draisma, warmtebedrijf Ennatuurlijk, Shell en Energie Beheer Nederland (EBN) start binnenkort met de werkzaamheden om deze duurzame warmtebron te gaan benutten en aan te sluiten op een nieuw aan te leggen warmtenet. Ivar Nijenhuis is directeur van GCL: “Geocombinatie Leeuwarden en Ennatuurlijk ontwikkelen tegelijkertijd een aardwarmtebron én een nieuw warmtenet in de gebouwde omgeving. Ik ben er supertrots op dat de aandeelhouders van Geocombinatie Leeuwarden nu hebben besloten om dit project te realiseren.”

Aardwarmte essentiële schakel in warmtetransitie gebouwde omgeving

In Nederland wordt aardwarmte al gebruikt in de glastuinbouw, maar in de gebouwde omgeving nog niet op grote schaal. Het gebruik van aardwarmte is een essentiële schakel in het verduurzamen van de gebouwde omgeving. In potentie kan aardwarmte voorzien in ongeveer 26% van de totale warmtevraag van alle huizen en gebouwen, blijkt uit recent onderzoek naar aardwarmte van EBN. Wethouder Wassink van Leeuwarden onderschrijft de noodzaak van het benutten van aardwarmte voor gebouwen: “We staan gezamenlijk voor een grote opgave. In 2050 moet Nederland aardgasvrij zijn. Daarvoor moeten we op zoek naar alternatieve, duurzame warmtebronnen. Aardwarmte is zo’n duurzame warmtebron.”

Voorbeeld voor meer aardwarmteprojecten

Esther Pijs, directeur Warmte & Ondergrond van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat moedigt daarom dit soort projecten aan: “Aardwarmte in combinatie met warmtenetten kan een belangrijke bijdrage leveren aan de warmtetransitie in Nederland, met name in de gebouwde omgeving. De verduurzaming van de gebouwde omgeving is complex en daarom zijn voorbeeldprojecten zoals Warmte van Leeuwarden van cruciaal belang. Door te leren van projecten zoals deze kunnen we de versnelling van geothermie in de gebouwde omgeving realiseren.”

Werkzaamheden gaan beginnen

Vanaf 10 mei start de aanleg van de boorlocatie. Dat neemt twee maanden in beslag. In de zomer wordt gestart met een eerste proefboring. “Ik kijk erg uit naar het resultaat van die eerste boring”, aldus Ivar Nijenhuis van GCL. “Hieruit zal in september blijken of de ondergrond goed genoeg is om door te gaan met de aanleg van het warmtenet, de bouw van de warmtecentrale en het boren van de tweede put, zodat we in 2023 kunnen beginnen met het leveren van duurzame warmte aan Leeuwarden!”

Aansluiten op een nieuw warmtenet

Ennatuurlijk is het warmtebedrijf dat het warmtenet gaat aanleggen en koppelen aan de Friese geothermische bron. “Het blijft nog even spannend tot de eerste boring”, zegt Ernst Japikse, directeur van Ennatuurlijk. “Maar als alles goed gaat, wordt in Leeuwarden straks aardwarmte grootschalig ingezet voor het verwarmen van woningen en bedrijven. De bron en het aan te leggen warmtenet gaan een belangrijk een-tweetje vormen. Zonder bron geen duurzame warmte in de woning, maar zonder warmtenet ook niet. Dit project gaat ons helpen om aardwarmte steeds vaker als bron te gaan inzetten. Voor bestaande, maar ook voor nieuwe netten. Hier in Leeuwarden doen we dat voor het eerst. Een belangrijke mijlpaal voor Ennatuurlijk, maar ook voor het opschalen van aardwarmte in Nederland.”

Meer Shell

Duurzame warmte

Wat veel mensen niet weten is dat ongeveer de helft van alle energie in Nederland opgaat aan warmte. Geen wonder dat voor warmte een hoofdrol is weggelegd in de Nederlandse energietransitie. Hoe we het op een duurzame manier warm krijgen en houden? Aardwarmte is volgens Shell een van de oplossingen. 

Samenwerken in de warmtetransitie

Veel mensen in Nederland zullen zich afvragen wat ze moeten doen als hun cv-ketel aan vervanging toe is. Een nieuwe cv-ketel kopen of een warmtepomp laten installeren? Of wachten totdat de gemeente komt met plannen voor een warmtenet? Op het ogenblik zijn er nog niet zo veel warmtenetten, maar de bedoeling is dat er veel meer gaan komen. Daarvoor is nauwe samenwerking tussen overheden, bedrijven en andere partijen nodig.

De nieuwe energiekaart

Shell is groot in olie en gas. Maar op steeds meer plekken in Nederland werken we aan schonere energie. Benieuwd wat Shell in uw buurt of regio doet? Bekijk onze stapjes én stappen in de Nederlandse energietransitie.